logo arlima

Flodoard de Reims

Frodoardus

Biographie

Né en 893-894 — Mort en 966

Historien franc et prêtre de la cathédrale de Reims

Bibliographie

Recueils
  • Migne, J.-P., éd., Patrologiae cursus completus, sive Biblioteca universalis, integra, uniformis, commodo, œconomica omnium s.s. Patrum, doctorum scriptorumque ecclesiasticorum qui ab aevo apostolico ad usque Innocenti III tempora floruerunt. Series Latina, Paris, Migne, 1844-1864, 221 t. (t. 135, col. 1-866)
    Tome 135 [GB: ex. 1, ex. 2] [IA: ex. 1]
Généralités
  • Bautz, Friedrich Wilhelm, « Flodoard von Reims », Biographisch-bibliographisches Kirchenlexikon, Hamm, Bautz, t. 2, 1990, col. 61.
  • Jacobsen, Peter Christian, Flodoard von Reims: sein Leben und seine Dichtung "De triumphis Christi", Leiden, Brill (Mittellateinische Studien und Texte, 10), 1978, xii + 298 p.
  • Roberts, Edward, Flodoard of Rheims and the Tenth Century, Ph. D. thesis, University of St Andrews, 2013.
  • Roberts, Edward, Flodoard of Rheims and the Writing of History in the Tenth Century, Cambridge, Cambridge University Press (Cambridge Studies in Medieval Life and Thought. Fourth Series, 113), 2019, xiii + 268 p.
  • Sot, Michel, Un historien et son église aux Xe siècle: Flodoard de Reims, Paris, Fayard, 1993, 832 p.
  1. Annales

    Titre: 
    Date: 
    Commanditaire: 
    Dédicataire: 
    Langue:Latin
    Genre: 
    Forme:Prose
    Contenu: 
    Incipit: 
    Explicit: 
    Continuations:Adalbéron de Laon, Continuation pour années 976 à 978
    Manuscrits
    1. Paris, Bibliothèque nationale de France, latin, 9768, f. 19va-46vb [⇛ Description]
    Éditions anciennes
    1. Annalium et historiae Francorum ab anno Christi DCCVIII. ad ann. DCCCCXC. scriptores coaetanei XII. Nunc primum in lucem editi ex bibliotheca P. Pithoei I. C. Inserta sunt et alia quaedam vetera, ad illorum temporum historiam pertinentia. II.
      Paris, Claude Chappelet, 1588
      ARLIMA: EA4424   USTC: 170901
      Exemplaires en ligne: [GB] [IA]
    2. Annalium et historiae Francorum ab anno Christi DCCVIII. ad ann. DCCCCXC. scriptores coaetanei XII. Nunc primum in lucem editi ex bibliotheca P. Pithoei I. C. Inserta sunt et alia quaedam vetera, ad illorum temporum historiam pertinentia. II.
      Francofurti, apud Andreae Wecheli heredes, Claudium Marnium, et Ioann. Aubrium, 1594 (ici p. 109-201)
      ARLIMA: EA4425
      Exemplaires en ligne: [GB] [IA]
    Éditions modernes
    • « Annales, chronica et historiae aevi Saxonici », éd. Georg Heinrich Pertz, Monumenta Germaniae historica, Hannover, Hahn (Scriptores, 3), 1839, p. 363-408. [MGH]
    • Migne, J.-P., éd., Patrologiae cursus completus, sive Biblioteca universalis, integra, uniformis, commodo, œconomica omnium s.s. Patrum, doctorum scriptorumque ecclesiasticorum qui ab aevo apostolico ad usque Innocenti III tempora floruerunt. Series Latina, Paris, Migne, 1844-1864, 221 t. (t. 135)
      Tome 135 [GB: ex. 1, ex. 2] [IA: ex. 1]
    • Flodoardi Chronicon. Chronique de Flodoard de l'an 919 à l'an 976 avec un appendice de quelques années; publiée par l'Académie impériale de Reims, avec une traduction nouvelle et des notes; suivie d'un index pour l'histoire de Reims et la chronique, par feu M. l'abbé Bandeville, Reims, Regnier, 1855, vii + 303 p. [GB] [IA]
    • Les Annales de Flodoard publiées d'après les manuscrits, avec une introduction et des notes par Ph. Lauer, Paris, Picard (Collection de textes pour servir à l'étude et à l'enseignement de l'histoire, 39), 1905, lxviii + 307 p. [GB] [IA]
    • The Annals of Flodoard of Reims, 919-966, edited and translated by Steven Fanning and Bernard S. Bachrach, Peterborough, Broadview Press (Readings in Medieval Civilizations and Cultures, 9), 2004, xxxv + 120 p.
    Traductions modernes
    • en anglais:
      • Fanning et Bachrach 2004 (voir sous Éditions modernes)
    • en danois:
      • Flodoards Annaler, oversat og kommenteret af Erling Albrectsen, Odense, Odense Universitetsforlag, 1987, 175 p.
    • en français:
      • Collection des mémoires relatifs à l'histoire de France, depuis la fondation de la monarchie française jusqu'au 13e siècle; avec une introduction, des supplémens, des notices et des notes; par M. Guizot, professeur d'histoire moderne à l'Académie de Paris, Paris, Brière, t. 6, 1824. [GB]
      • Bandeville 1855 (voir sous Éditions modernes)
      • Flodoard, Histoire de l'église de Reims. Traduction du latin par François Guizot. Édition revue par Nathalie Desgrugillers, Clermont-Ferrand, Paleo (Sources de l'histoire de France), 2004, 2 t., 348, 351 p.
    Études
    • Beddoe, Emma, « Memory and identity in Flodoard of Reims: his use of the Roman past », Texts and Identities in the Early Middle Ages, éd. R. Corradini et al., Wien, Verlag der Österreichischen Akademie der Wissenschaften (Österreichische Akademie der Wissenschaften, Philosophisch-historische Klasse, Denkschriften 344; Forschungen zur Geschichte des Mittelalters, 12), 2006, p. 61-69.
    • Koziol, Geoffrey, « Flothilde's visions and Flodoard's histories: a tenth-century mutation? », Early Medieval Europe, 24:2, 2016, p. 160-184. DOI: 10.1111/emed.12139
    • Lecouteux, Stéphane, « Une reconstitution hypothétique du cheminement des Annales de Flodoard, depuis Reims jusqu'à Fécamp », Tabularia "Études", 4, 2004, p. 1-38.
    • Lecouteux, Stéphane, « Les Annales de Flodoard (919-966): une oeuvre complète ou lacunaire », Revue d'histoire des textes, n. s., 2, 2007, p. 182-209.
    • Lecouteux, Stéphane, « Le contexte de rédaction des Annales de Flodoard de Reims (919-966). Partie 1: Une relecture critique du début des Annales à la lumière de travaux récents », Le Moyen Âge, 116:1, 2010, p. 51-121.
    • Lecouteux, Stéphane, « Le contexte de rédaction des Annales de Flodoard de Reims (919-966). Partie 2: Présentation des résultats de la relecture critique du début des Annales », Le Moyen Âge, 116:2, 2010, p. 283-318.
  2. Historia Remensis ecclesiae

    Titre: 
    Date: 
    Commanditaire: 
    Dédicataire: 
    Langue:Latin
    Genre: 
    Forme:Prose
    Contenu: 
    Incipit: 
    Explicit: 
    Continuations: 
    Remaniements: 
    Traductions: 
    Voir aussi: 
    Manuscrits
    Éditions anciennes
    1. Flodoardi presbyteri ecclesiae Remensis canonici Historiarum eiusdem ecclesiae libri IV. Nunc primum latine, ac multò quàm Gallica versio exhibebat auctiores, cum Appendice, et aliis opusculis ad eandem Ecclesiam, historiámque spectantibus editi. Cura et studio Jacobi Sirmondi Soc. Iesu presbyteri.
      Paris, Ex officina Nivelliana. Apud Sebastianum Cramoisy, 1611
      ARLIMA: EA3355
      Exemplaires en ligne: [GB] [IA]
    2. Historiæ Remensis ecclesiæ libri IIII. Auctore Flodoardo presbytero et canonico eiusdem ecclesiæ, deinde monasterii S. Remigii monacho et abbate, ante annos DCL. conscripti. Nunc primum cum scholiis in lucem editi opera et studio Georgii Colvenerii S. Theol. Doctoris, et Regii ac ordinaris Professoris, Collegiatæ ecclesiæ S. Petri Præpositi, et Academiæ Duacensis Cancellaris. Addita est appendix, et catalogus omnium Archiepiscoporum Remensium.
      Duaci, In officina Ioannis Bogardi, 1617
      ARLIMA: EA3356
      Exemplaires en ligne: [GB] [IA]
    3. Metropolis Remensis historia, a Frodoardo primum arctius digesta, nunc demum aliunde accersitis plurimum aucta, et illustrata, et ad nostrum hoc sæculum fideliter deducta. [...] Studio, et labore Dom. Guilelmi Marlot Doctoris Theologi, S. Nicasii Remensis M. Prioris, et Fiviensis Cellæ prope Insula Administratoris.
      Insulis, ex officinâ Nicolai de Rache, 1666 et 1679
      ARLIMA: EA3359
      Exemplaire en ligne: [GB: t. 1, t. 2] [IA: t. 1, t. 2]
    4. Metropolis Remensis historia, a Frodoardo primum arctius digesta, nunc demum aliunde accersitis plurimum aucta, et illustrata, et ad nostrum hoc sæculum fideliter deducta. [...] Studio, et labore Dom. Guilelmi Marlot Doctoris Theologi, S. Nicasii Remensis M. Prioris, et Fiviensis Cellæ prope Insula Administratoris.
      Parisiis, apud Antonium Dezallier, 1680
      ARLIMA: EA3360
      Exemplaire en ligne: [GB: t. 1, t. 2] [IA: t. 1, t. 2]
    Éditions modernes
    • Flodoardi Historia Remensis ecclesiae. Histoire de l'église de Reims par Flodoard publiée par l'Académie impériale de Reims, et traduite avec le concours de l'Académie par M. Lejeune, Reims, Regnier, 1854, 2 t. [GB: t. 1, t. 2] [IA: t. 1, t. 2]
    • « Flodoardi Historia Remensis Ecclesiae. Ediderunt Joh. Heller et G. Waitz », Monumenta Germaniae historica, Hannover, Hahn (Scriptorum, 13), 1881, p. 405-599. [MGH]
    • Flodoard von Reims, Die Geschichte der Reimser Kirche = Historia Remensis ecclesiae, herausgegeben von Martina Stratmann, Hannover, Hahnsche Buchhandlung (Monumenta Germaniae historica. Scriptores (in folio), 36), 1998, vi + 544 p. [MGH]
    Traductions modernes
    • en français:
      • Lejeune 1854 (voir sous Éditions modernes)
      • Les derniers Carolingiens, 877-987: extraits des Annales de Saint-Bertin, d'Abbo, de Flodoard, de Richer, de Guillaume de Jumièges, etc. publiés par B. Zeller et C. Bayet, Paris, Hachette (L'histoire de France racontée par les contemporains), 1884, [iv] + 167 p. [GB] [IA]
      • Flodoard, Chroniques féodales, 918-978, traduite du latin par M. Guizot et R. Fougère, Clermont-Ferrand, Paleo (Sources de l'histoire de France), 2002, 179 p.
    Études
    • Sot, Michel, « L'expérience visionnaire et sa fonction dans l'Histoire de l'église de Reims de Flodoard », Haut Moyen Âge: culture, éducation et société. Études offertes à Pierre Riché, éd. Michel Sot, La Garenne-Colombes, 1990, p. 477-491.
  3. De triumphis Christi

    Titre: 
    Date: 
    Commanditaire: 
    Dédicataire: 
    Langue:Latin
    Genre: 
    Forme: 
    Contenu: 
    Incipit: 
    Explicit: 
    Continuations: 
    Remaniements: 
    Traductions: 
    Voir aussi: 
    Manuscrits
    Éditions anciennes
    Éditions modernes
    • Migne, J.-P., éd., Patrologiae cursus completus, sive Biblioteca universalis, integra, uniformis, commodo, œconomica omnium s.s. Patrum, doctorum scriptorumque ecclesiasticorum qui ab aevo apostolico ad usque Innocenti III tempora floruerunt. Series Latina, Paris, Migne, 1844-1864, 221 t. (t. 135, col. 491-866)
      Tome 135 [GB: ex. 1, ex. 2] [IA: ex. 1]
    Traductions modernes
    • en français:
    Études
Répertoires bibliographiques
  • Das Digitale Repertorium "Geschichtsquellen des deutschen Mittelalters", München, Bayerische Akademie der Wissenschaften. [www]
Permalien: https://arlima.net/no/1168


Voir aussi:
> Wikidata: Q253974
Creative Commons License
Cette notice est mise à disposition en vertu d'un contrat Creative Commons.
Rédaction: Laurent Brun
Dernière mise à jour: 12 janvier 2020

Signaler une erreur ou une omission:

Courriel  Courriel

Mastodon    Facebook    Twitter