logo arlima

Geoffroi de Vinsauf

Geoffroy de Vinsauf

Biographie

Bibliographie

Recueil
  • Faral, Edmond, Les arts poétiques du XIIe et du XIIIe siècle. Recherches et documents sur la technique littéraire du Moyen Âge, Paris, Champion (Bibliothèque de l'École des hautes études. Sciences historiques et philologiques, 238), 1924, xvi + 384 p. (ici p. 195-262) [HT] [IA]
    Réimpressions:
    • 1958
    • 1962
    • 1971
    • 1982
Généralités
  • Abiker, Séverine, L’écho paradoxal. Étude stylistique de la répétition dans les récits brefs en vers, XIIe-XIVe siècles, thèse de doctorat, Université de Poitiers, 2008, 568 p. [theses.fr]
  • Badel, Pierre-Yves, « La brièveté au risque de l'obscurité. Poétique médio-latine et comique », Faire court. L'esthétique de la brièveté dans la littérature du Moyen Âge, éd. Catherine Croizy-Naquet, Laurence Harf-Lancner et Michelle Szkilnik, Paris, Presses Sorbonne Nouvelle, 2011, p. 19-33.
  • Colby, Alice M., The Portrait in Twelfth-Century French Literature: An Example of the Stylistic Originality of Chrétien de Troyes, Genève, Droz (Histoire des idées et critique littéraire, 61), 1965, 205 p. + [2] f.
  • Copeland, Rita, Rhetoric, Hermeneutics, and Translation in the Middle Ages: Academic Traditions and Vernacular Texts, Cambridge, Cambridge University Press (Cambridge Studies in Medieval Literature), 1991, xiv + 295 p.
    Réimpression:
    • 1995
  • Enders, Jody, The Medieval Theater of Cruelty: Rhetoric, Cruelty, Violence, Ithaca et London, Cornell University Press, 1999, xx + 268 p.
  • Grévin, Benoît, « Revisiter l'histoire des rapports entre l'ars dictaminis et l'ars poetriae », Fleur de clergie. Mélanges en l’honneur de Jean-Yves Tilliette, éd. Olivier Collet, Yasmina Foehr-Janssens, Jean-Claude Mühlethaler et Prunelle Deleville, Genève, Droz (Rayon histoire), 2019, p. 347-365.
    Compte rendu du recueil: Piero Andrea Martina, dans Studi francesi, 64:3, 2022, p. 632-634. DOI: 10.4000/studifrancesi.41908
  • Kelly, Douglas, The Art of Medieval French Romance, Madison, University of Wisconsin Press, 1992, xv + 471 p. [IA]
  • Leupin, Alexandre, Fiction et incarnation. Littérature et théologie au Moyen Âge, Paris, Flammarion (Idées et recherches), 1993, 203 p. [IA]
  • Muscatine, Charles, The Old French Fabliaux, New Haven et London, Yale University Press, 1986, xii + 219 p. [IA]
    Comptes rendus: James P. Gilroy, dans Rocky Mountain Review of Language and Literature, 41:4, 1987, p. 260-261. — William Calin, dans Comparative Literature, 40:2, 1988, p. 179-180. * [ASE, ASP]
  • Purcell, William Michael, Ars Poetriae: Rhetorical and Grammatical Invention at the Margin of Literacy, Columbia, University of South Carolina Press (Studies in Rhetoric/Communication), 1996, 193 p.
  • Spearing, A. C., The Medieval Poet as Voyeur: Looking and Listening in Medieval Love-Narratives, Cambridge, Cambridge University Press, 1993, x + 321 p.
  1. Poetria nova

    Titre: 
    Date:Entre 1208 et 1213
    Langue:Latin
    Genre: 
    Forme:2116 vers
    Contenu:Art poétique
    Incipit:Papa stupor mundi, si dixero Papa Nocenti,
    acephatum nomen tribuam; sed, si caput addam,
    hostis erit metri. Nomen tibi vult similari:
    nec nomen metro, nec vult tua maxima virtus…
    Explicit:… in cunctis, semperque tuos Deus auxiliator
    auget successus, et semper in ardua crescis.
    Sed, licet omnis apex tibi crescat honoris honore,
    crescere non poteris, quantum de jure mereris.
    Manuscrits
    1. Glasgow, University Library, Hunter, 511 (G)
    2. Manchester, Chetham's Library, A.3.130
    3. Paris, Bibliothèque nationale de France, latin, 15150 (P)
    4. Princeton, University Library, Department of Rare Books and Special Collections, Garrett, 120
    5. Princeton, University Library, Department of Rare Books and Special Collections, Garrett, 121
    6. Wolfenbüttel, Herzog August Bibliothek, Gud. 4428 (A)
    7. Wolfenbüttel, Herzog August Bibliothek, Gud. 4564 (B)
    8. Wolfenbüttel, Herzog August Bibliothek, Gud. 4591 (C)
    9. Wolfenbüttel, Herzog August Bibliothek, Gud. 4594 (D)
    Éditions anciennes
    Éditions modernes
    • Faral, Edmond, Les arts poétiques du XIIe et du XIIIe siècle. Recherches et documents sur la technique littéraire du Moyen Âge, Paris, Champion (Bibliothèque de l'École des hautes études. Sciences historiques et philologiques, 238), 1924, xvi + 384 p. (ici p. 195-262) [HT] [IA]
      Réimpressions:
      • 1958
      • 1962
      • 1971
      • 1982
    Traductions modernes
    • en anglais:
      • Poetria nova of Geoffrey of Vinsauf, translated by Margaret F. Nims, Toronto, Pontifical Institute of Mediaeval Studies, 1967, 110 p.
      • Gallo, Ernst, The "Poetria Nova" and Its Sources in Early Rhetorical Doctrine, The Hague, Mouton (De proprietatibus litterarum. Series maior, 10), 1971, 241 p.
      • Three Medieval Rhetorical Art, edited by James J. Murphy, University of California, 1971, xxiii + 236 p. — Réimpr.: 1985; Tempe, Arizona Center for Medieval and Renaissance Studies (Medieval and Renaissance Texts and Studies, 228; MRTS Reprint Series, 5), 2001.
      • Geoffrey of Vinsauf, Poetria nova, Translated by Margaret F. Nims. Revised edition, Toronto, Pontifical Institute of Mediaeval Studies (Mediaeval Sources in Translation, 49), 2010, 95 p.
    Études
    • Black, Robert, « Between grammar and rhetoric: Poetria nova and its educational context in medieval and Renaissance Italy », Le poetriae del medievo latino, éd. C. Alessio et D. Losappio, Venezia, Edizioni Ca' Foscari, 2018, p. 45-68.
    • Burns, E. Jane, Arthurian Fictions: Rereading the Vulgate Cycle, Colombus, Ohio State University Press, 1985, x + 208 p. [ohiostatepress.org]
    • Camargo, Martin, « Toward a comprehensive art of written discourse: Geoffrey of Vinsauf and the Ars dictaminis », Rhetorica, 6, 1988, p. 167-194.
    • Camargo, Martin, « From Liber versuum to Poetria nova: the evolution of Geoffrey of Vinsauf's masterpiece », Journal of Medieval Latin, 21, 2011, p. 1-16.
    • Crespo, Roberto, « Brunetto Latini e la Poetria nova di Geoffroi de Vinsauf », Lettere italiane, 24, 1972, p. 97-99.
    • Curry Woods, Marjorie, Classroom Commentaries: Teaching the "Poetria nova" Across Medieval and Renaissance Europe, Columbus, Ohio State University Press (Text and Context), 2010, xlii + 367 p.
    • Friis-Jensen, Karsten, « The Ars poetica in twelfth-century France: the Horace of Matthew of Vendôme, Geoffrey of Vinsauf, and John of Garland », Cahiers de l'Institut du Moyen Âge grec et latin, 60, 1990, p. 319-388.
    • Gallo, Ernst, The "Poetria Nova" and Its Sources in Early Rhetorical Doctrine, The Hague, Mouton (De proprietatibus litterarum. Series maior, 10), 1971, 241 p.
    • Kelly, Douglas, « The theory of composition in medieval narrative poetry and Geoffrey of Vinsauf's Poetria nova », Mediaeval Studies, 31, 1969, p. 117-148.
    • Losappio, Domenico, « Il commento di Bartolomeo da San Concordia alla Poetria nova: alcuni appunti », Le poetriae del medievo latino, éd. C. Alessio et D. Losappio, Venezia, Edizioni Ca' Foscari, 2018, p. 129-164.
    • McGerr, Rosemarie Potz, « Medieval concepts of literary closure: theory and practice », Exemplaria, 1:1, 1989, p. 149-179. [www] DOI: 10.1179/exm.1989.1.1.149
    • Méla, Charles, « Du "noir poisson" à la "brebïolette". La poétique d'Horace à Chrétien de Troyes », Fleur de clergie. Mélanges en l’honneur de Jean-Yves Tilliette, éd. Olivier Collet, Yasmina Foehr-Janssens, Jean-Claude Mühlethaler et Prunelle Deleville, Genève, Droz (Rayon histoire), 2019, p. 437-460.
      Compte rendu du recueil: Piero Andrea Martina, dans Studi francesi, 64:3, 2022, p. 632-634. DOI: 10.4000/studifrancesi.41908
    • Paravicini Bagliani, Agostino, « Le pape, inter Deum et hominem constitutus. Autour d'une métaphore de Geoffroy de Vinsauf et d'Innocent III », Fleur de clergie. Mélanges en l’honneur de Jean-Yves Tilliette, éd. Olivier Collet, Yasmina Foehr-Janssens, Jean-Claude Mühlethaler et Prunelle Deleville, Genève, Droz (Rayon histoire), 2019, p. 139-147.
      Compte rendu du recueil: Piero Andrea Martina, dans Studi francesi, 64:3, 2022, p. 632-634. DOI: 10.4000/studifrancesi.41908
    • Pratt, Karen, « The rhetoric of adaption: the Middle Dutch and Middle High German versions of Floire et Blancheflor », Courtly Literature: Culture and Context. Selected Papers from the 5th Triennial Congress of the International Courtly Literature Society, Dalfsen, The Netherlands, 9-16 August, 1986, éd. Keith Busby et Erik Kooper, Amsterdam et Philadelphia, Benjamins (Utrecht Publications in General and Comparative Literature, 25), 1990, p. 483-497.
    • Tilliette, Jean-Yves, Des mots à la parole: une lecture de la "Poetria nova" de Geoffroy de Vinsauf, Genève, Droz (Recherches et rencontres, 16), 2000, 199 p.
    • Woods, Marjorie Curry, Classroom Commentaries: Teaching the "Poetria nova" across Medieval and Renaissance Europe, Columbus, Ohio State University Press (Text and Context), 2010, xlii + 367 p.
      Comptes rendus: Peter Mack, dans French Studies, 65:3, 2011, p. 383. [www] DOI: 10.1093/fs/knr098 — Elsa Marguin-Hamon, « À l'école des manuscrits », Acta fabula, 13:7, 2012. [www]
  2. Documentum de modo et arte dictandi et versificandi

    Titre: 
    Date: 
    Langue:Latin
    Genre: 
    Forme:Prose avec extraits en vers
    Contenu:Art poétique
    Incipit:Tria sunt circa quae cuiuslibet operis versatur artificium: principium, progressus, consummatio.
    1. Circum principium ita distinguitur: principium aliud naturale, aliud artificale.
    2. Principium naturale est quando sermo inde incipit unde res geri incipit…
    Explicit:… Similiter in Epistulis Horatii:
       Lusisti satis, edisti satis atque bibisti:
       tempus abire tibi est; ne potum largius aequo
    rideat et pulset lasciva decentius aetas.
    Manuscrits
    1. Cambridge, Corpus Christi College, Parker Library, 217, f. 209r-218r [⇛ Description]
    Éditions anciennes
    Éditions modernes
    • Faral, Edmond, Les arts poétiques du XIIe et du XIIIe siècle. Recherches et documents sur la technique littéraire du Moyen Âge, Paris, Champion (Bibliothèque de l'École des hautes études. Sciences historiques et philologiques, 238), 1924, xvi + 384 p. (ici p. 263-320) [HT] [IA]
      Réimpressions:
      • 1958
      • 1962
      • 1971
      • 1982
    Traductions modernes
    • en anglais:
      • Geoffrey of Vinsauf, Documentum de modo et arte dictandi et versificandi. Instruction in the Method and Art of Speaking and Versifying, Translated from the Latin with an Introduction by Roger P. Parr, Milwaukee, Marquette University Press (Mediaeval Philosophical Texts in Translation, 17), 1968, 105 p.
    Études
    • Camargo, Martin, « "Tria sunt": the long and short versions of Geoffrey of Vinsauf's Documentum de modo et arte dictandi et versificandi », Speculum, 74, 1999, p. 935-955.
    • Camargo, Martin, « In search of Geoffrey of Vinsauf's lost "Long Documentum" », Journal of Medieval Latin, 22, 2012, p. 149-183.
  3. Summa de coloribus rhetoricis

    Titre: 
    Date: 
    Commanditaire: 
    Dédicataire: 
    Langue:Latin
    Genre: 
    Forme:Prose et vers
    Contenu:Art poétique
    Incipit: 
    Explicit: 
    Continuations: 
    Remaniements: 
    Traductions: 
    Voir aussi: 
    Manuscrits
    Éditions anciennes
    Éditions modernes
    • Faral, Edmond, Les arts poétiques du XIIe et du XIIIe siècle. Recherches et documents sur la technique littéraire du Moyen Âge, Paris, Champion (Bibliothèque de l'École des hautes études. Sciences historiques et philologiques, 238), 1924, xvi + 384 p. (ici p. 321-327) [HT] [IA]
      Réimpressions:
      • 1958
      • 1962
      • 1971
      • 1982
      Édition partielle.
    Traductions modernes
    • en anglais:
    Études
Permalien: https://arlima.net/no/1224


Voir aussi:
> Wikidata: Q1491994
Creative Commons License
Cette notice est mise à disposition en vertu d'un contrat Creative Commons.
Rédaction: Laurent Brun
Dernière mise à jour: 2 mars 2024

Signaler une erreur ou une omission:

Courriel  Courriel

Mastodon    Facebook    Twitter