logo arlima

Ludolf von Sachsen

Ludolphus de Saxonia | Ludolf der Kartäuser | Ludolphe le Chartreux | Ludolphe de Saxe | Ludolf of Saxonia

Biographie

Né vers 1300 — Mort à la Chartreuse de Strasbourg en avril 1377 ou 1378

Moine chartreux

Bibliographie

Généralités
  • Baier, Walter, « Ludolphe de Saxe », Dictionnaire de spiritualité ascétique et mystique: doctrine et histoire, éd. M. Viller, F. Cavallera, J. de Guibert, Paris, Beauchesne, t. 9, 1976, col. 1131-1133.
  • Daniels, L. M. Fr., « Ludolphus van Saksen en Henricus Suso », Ons Geestelijk erf, 20:1–2, 1949.
  • Hasenohr, Geneviève, « Ludolphe de Saxe », Dictionnaire des lettres françaises: le Moyen Âge, éd. Geneviève Hasenohr et Michel Zink, Paris, Fayard, 1992, p. 965-966.
    Réimpression:
    • Paris, Fayard (La Pochothèque), 1994
  • Passmann, A., « Probleme um Ludolf von Sachsen », Archiv für elsassische Kirchengeschichte, 19, 1949-1950, p. 13-34.
  • Passmann, A., « Die Kartause zu Strassburg », Archiv für elsassische Kirchengeschichte, 25, 1958, p. 81-97.
  • Passmann, A., « ?? », Archiv für elsassische Kirchengeschichte, 30, 1964, p. 143-160.
  • Paulus, N., « Der Strassburger Kartäuser Ludolf von Sachsen », Archiv für elsässische Kirchengeschichte, 2, 1927, p. 207-222.
  • Raitz von Frentz, E., « Ludolphe le Chartreux et les Exercices de saint Ignace », RAM, 25, 1949, p. 375-388.
  • Salter, E., « Ludolphus of Saxony and his English translators », Medium Ævum, 33, 1964, p. 26-35.
  • Zarncke, Lilly, Die "Exercitia spiritualia" des Ignatius von Loyola in ihren geistesgeschichtlichen Zusammenhängen, Leipzig, Heinsius Nachfolger (Eger und Sievers) (Schriften des Vereins für Reformationsgeschichte, 49:1), 1931, xi + 180 p.
  1. Vita Christi

    Titre:Vita Jesu Christi e quatuor Evangeliis et scriptoribus orthodoxis concinnata; Vita Christi
    Date: 
    Commanditaire: 
    Dédicataire: 
    Langue:Latin
    Genre: 
    Forme:Prose
    Contenu: 
    Incipit: 
    Explicit: 
    Continuations: 
    Remaniements: 
    Traductions: Guillaume le Menand (français)
    Jean Aubert, Vie de Jésus-Christ (français)
    La vie Jhesu Crist (français)
    Traduit et inséré dans la Fleur des histoires de Jean Mansel
    Deux autres traductions françaises anonymes
    Manuscrits
    1. Paris, Bibliothèque nationale de France, latin, 11527 [⇛ Description]
    2. Paris, Bibliothèque nationale de France, latin, 13722-13724 [⇛ Description]
    Éditions anciennes
    1. Vita Christi
      [Köln], [Arnold ther Hoernen], [vers 1472]
      ARLIMA: EA931   GW: M19197   ISTC: il00336500   USTC: 746764
      Exemplaire en ligne: [Köln]
    2. Vita Christi
      [Strasbourg], [Heinrich Eggestein], 1474
      ARLIMA: EA932   GW: M19226   ISTC: il00337000   USTC: 746765
      Exemplaire en ligne: [BSB: t. 1, t. 2]
    3. Vita Christi
      Köln, Nicolaus Götz, 30 avril 1474
      ARLIMA: EA933   GW: M19194   ISTC: il00338000   USTC: 746766
      Exemplaires en ligne: [Düsseldorf] [Köln]
    4. Vita Christi in compendium redacta
      [Nürnberg], Johann Sensenschmidt et Andreas Frisner, [vers 1474-1478]
      ARLIMA: EA934   GW: M19222   ISTC: il00361000   USTC: 746773
      Exemplaire en ligne: [BSB]
    5. Vita Christi
      Nürnberg, Anton Koberger, 20 décembre 1478
      ARLIMA: EA935   GW: M19215   ISTC: il00339000   USTC: 746767
      Exemplaires en ligne: [BSB] [Düsseldorf]
    6. Vita Christi
      [Köln], [Arnold ther Hoernen], [vers 1475 ou vers 1480-1482]
      ARLIMA: EA936   GW: M19196   ISTC: il00341000   USTC: 746768
      Exemplaires en ligne: [BSB] [Düsseldorf]
    7. Vita Christi
      Milano, Johannes Antonius de Honate pour Petrus Antonius de Castelliono, [vers 1480-1483]
      ARLIMA: EA937   GW: M19210   ISTC: il00340000   USTC: 993473
      Exemplaire en ligne: [BNC]
    8. Vita Christi
      Nürnberg, Anton Koberger, 24 juillet 1483
      ARLIMA: EA938   GW: M19218   ISTC: il00342000   USTC: 746769
      Exemplaire en ligne: [Köln]
    9. Vita Christi
      Strasbourg, [Imprimeur des Vitas Patrum de 1483], 18 octobre 1483
      ARLIMA: EA939   GW: M19227   ISTC: il00343000   USTC: 746770
      Exemplaires en ligne: [BSB] [Darmstadt]
    10. Vita Christi (version abrégée)
      [Louvain], [Johannes de Westfalia], [vers 1484-1487]
      ARLIMA: EA940   GW: M19198   ISTC: il00343500   USTC: 435689
      Exemplaire en ligne: [BSB]
    11. Vita Christi
      Köln, [Ludwig von Renchen], 1487
      ARLIMA: EA941   GW: M19195   ISTC: il00344000   USTC: 746771
      Exemplaires en ligne: [BSB] [Düsseldorf]
    12. Vita Christi
      [Lyon], Johannes Siber, [avant le Carême de 1487 ou vers 1496]
      ARLIMA: EA942   GW: M19204   ISTC: il00344500   USTC: 761276
    13. Vita Christi
      Milano, Johannes Antonius de Honate pour Petrus Antonius de Castelliono, [vers 1488-1489]
      ARLIMA: EA943   GW: M19206   ISTC: il00345000   USTC: 993472
      Exemplaires en ligne: [Tübingen] [València]
    14. Vita Christi
      [Lyon], Mathias Huss, [vers 1489]
      ARLIMA: EA944   GW: M19199   ISTC: il00345500   USTC: 201066
      Exemplaires en ligne: [Stuttgart] [Zaragoza]
    15. Vita Christi
      Nürnberg, Anton Koberger, 14 août 1495
      ARLIMA: EA945   GW: M19220   ISTC: il00346000   USTC: 746772
      Exemplaire en ligne: [BSB]
    16. Vita Christi
      Brescia, Angelus et Jacobus Britannicus, 30 octobre 1495
      ARLIMA: EA946   GW: M19191   ISTC: il00347000   USTC: 993471
      Exemplaire en ligne: [BSB]
    17. Vita Christi (ed. Bertrandus Stephanus)
      [Paris], Félix Baligault, 18 mai 1497
      ARLIMA: EA947   GW: M19224   ISTC: il00348000   USTC: 761277
      Exemplaires en ligne: [IA] [Sevilla] [València]
    18. Vita Christi
      Venezia, Simon Bevilaqua pour Paganinus de Paganinis, 7 décembre 1498
      ARLIMA: EA948   GW: M19228   ISTC: il00349000   USTC: 993470
      Exemplaires en ligne: [BNC] [BSB]
    19. Vita Christi
      [Lyon], [Perrinus Lathomi], [vers 1500]
      ARLIMA: EA949   GW: M19202   ISTC: il00349500   USTC: 761278
    20. Vita Jesu Christi, ex evangelio et approbatis ab ecclesia catholica doctoribus collecta atque alphabetico indicio: ac vita sancte Anne: atque laudibus divi Joachim aucta
      Paris, Ulrich Gering et Berthold Rembolt, 1502
      ARLIMA: EA950   USTC: 142839
    21. Vita Jesu Christi, ex evangelio et approbatis ab ecclesia catholica doctoribus collecta atque alphabetico indicio: ac vita sancte Anne: atque laudibus divi Joachim aucta
      Lyon, Martin Boillon et Etienne Gueynard, 1507
      ARLIMA: EA951   USTC: 155007 199440
    22. Vita Jesu Christi graphice, ex evangeliis collecta, una cum dive Virginis, ejusque parentum memoriis
      Paris, Berthold Rembolt, 1509
      ARLIMA: EA952   USTC: 143542
      Exemplaire en ligne: [BSB]
    23. Vita Jesu Christi domini ac salvatoris nostri ex evangelio collecta, vita sancte Anne atque divi Joachim
      Lyon, Claude Davost et Etienne Gueynard, 1510
      ARLIMA: EA953   USTC: 143739
    24. Vita Jesu Christi domini ac salvatoris nostri ex evangelio
      Lyon, Jean de Moylin et Etienne Gueynard, 1516
      ARLIMA: EA954   USTC: 121420
      Exemplaire en ligne: [BSB]
    25. Vita Jesu Christi redemptoris nostri ex medullis evangelicis et approbatis ab ecclesia doctoribus sedule
      Paris, Berthold Rembolt, 1517
      ARLIMA: EA955   USTC: 144844
      Exemplaires en ligne: [GB] [IA]
    26. Vita Jesu Christi redemptoris nostri ex medullis evangelicis et approbatis ab ecclesia doctoribus sedule sancte Anne vita in compendium redacta. Divi Joachim laudes
      Lyon, Jacques Myt et Martin Boillon, 1519
      ARLIMA: EA956   USTC: 145161
      Exemplaire en ligne: [BSB]
    27. Vita Jesu Christi redemptoris nostri ex fecundissimis evangeliorum sententiis et approbatis ab ecclesia doctoribus excerpta
      Lyon, Guillaume Huyon et Jacques Giunta et socii, 1522
      ARLIMA: EA957   USTC: 155559
      Exemplaires en ligne: [BSB] [GB]
    28. Vita Jesu Christi redemptoris nostri ex fecundissimis evangeliorum sententiis et approbatis ab ecclesia doctoribus excerpta
      Lyon, Denis de Harsy et Etienne Gueynard, 1529
      ARLIMA: EA958   USTC: 120993
      Exemplaire en ligne: [BSB]
    29. Vita Jesu Christi
      Paris, [Antoine Bonnemère] in aedibus Chrestien Wechel, 1529
      ARLIMA: EA959   USTC: 210149
    30. Vita Jesu Christi (ed. Josse Bade)
      Paris, [Antoine Bonnemère] et Pierre Gaudoul, 1529
      ARLIMA: EA960   USTC: 210150
    31. Vita Jesu Christi (ed. Josse Bade)
      Paris, François Regnault, 1529
      ARLIMA: EA961   USTC: 181211
    32. Vita Jesu Christi (ed. Josse Bade)
      Paris, [Antoine Bonnemère] et Jean Petit, 1529
      ARLIMA: EA962   USTC: 184895
    33. Vita Jesu Christi redemptoris nostri ex fecundissimis evangeliorum sententiis et approbatis ab ecclesia doctoribus excerpta
      Lyon, Denis de Harsy et Etienne Gueynard, 1530
      ARLIMA: EA963   USTC: 146097
    34. Vita Jesu Christi redemptoris nostri ex fecundissimis evangeliorum sententiis et approbatis ab ecclesia doctoribus excerpta
      Lyon, Antoine Blanchard et Jacques Giunta, 1530 (1531 n. st.)
      ARLIMA: EA964   USTC: 146225
    35. Vita Christi, ex evangeliis et scriptoribus orthodoxis cum Vita gloriosissimae matris Annae, in compendium redacta, prius edita et epigrammatibus
      Paris, Claude Chevallon, 1534
      ARLIMA: EA965   USTC: 182087
    36. Vita Christi (ed. Josse Bade)
      Paris, Yolande Bonhomme, 1536
      ARLIMA: EA966   USTC: 147179
    37. Vita Jesu Christi ex fecundissimis evangeliorum sententiis et approbatis ab ecclesia doctoribus excerpta
      Lyon, Jacobus et Franciscus de Giunta, 1536
      ARLIMA: EA967   USTC: 157165
      Exemplaire en ligne: [IA]
    38. Vita Jesu Christi redemptoris nostri excerpta per Ludolphum de Saxonia (ed. Josse Bade)
      Lyon, Giunta, 1537
      ARLIMA: EA968   USTC: 157204
    39. Vita Jesu Christi redemptoris nostri excerpta per Ludolphum de Saxonia
      Lyon, Giunta, 1537
      ARLIMA: EA969   USTC: 157204
    40. Vita Christi ex evangeliis et scriptoribus orthodoxis et Sequitur vita beate Anne
      Paris, Yolande Bonhomme, [vers 1539]
      ARLIMA: EA970   USTC: 182363
    41. In Christi servatoris vitam ex intimis sacrosancti evangelii collectam visceribus, cui adjecta quoque est Annae vita summa vigilique diligentia concinnata, non tacitis castissimi conjugis Joachimi encomiis
      Lyon, [Antoine Vincent], 1542
      ARLIMA: EA971   USTC: 126525
      Exemplaire en ligne: [HT]
    42. In Christi servatoris vitam, ex intimis sacrosancti evangelii collectam visceribus, cui adjecta quoque est Anne vita summa vigilique diligentia concinnata, non tacitis castissimi coniugis Joachimi encomiis
      Lyon, Antoine Vincent, 1544
      ARLIMA: EA972   USTC: 157579
    43. Vita Christi, ex evangeliis et scriptoribus orthodixis excerpta
      Lyon, Jacques Huguetan, 1552
      ARLIMA: EA973   USTC: 125085
    44. Vita Christi, ex evangeliis et scriptoribus orthodoxis excerpta
      Lyon, Jacques II Huguetan, 1555
      ARLIMA: EA974   USTC: 125086
    45. Vita Christi, ex evangeliis et scriptoribus orthodoxis excerpta
      Lyon, Jacques II Huguetan, 1556
      ARLIMA: EA975   USTC: 125087
    46. Compendium orationum, nuper reformatum et auctum; in quo orationes illae devotissimae, quas Ludolphus Cartusiensis de vita Christi composuit, sunt repositae
      Venezia, Girolamo Scoto, 1559
      ARLIMA: EA976   USTC: 803982
    47. Compendium orationum, nuper reformatum et auctum. In quo orationes illae devotissimae, quas Ludolphus Cartusiensis de vita Christi composuit, sunt repositae
      Venezia, Haeredes Lucantonio I Giunta, 1559
      ARLIMA: EA977   USTC: 803983
    48. Vita Christi
      Venezia, apud Georgium de Caballis, 1566
      ARLIMA: EA989
      Exemplaire en ligne: [IA]
    49. Vita Christi ex evangeliis, et scriptoribus orthodoxis, excerpta: ad vetustorum exemplarium fidem, accuratissime recognita
      Lyon, Jacques II Huguetan, 1577
      ARLIMA: EA978   USTC: 125088
    50. Vita Christi domini servatoris nostri, ante 250. annos ex sacris evangeliis, veterumque patrum sententiis contexta. Opus ut vere pium ac eruditum. Cum multis indicibus valde necessariis
      Paris, Michel Sonnius, 1580
      ARLIMA: EA979   USTC: 172363
    Éditions modernes
    • Ludolphus de Saxonia, Vita Jesu Christi ex Evangelio et approbatis ab ecclesia catholica doctoribus sedule collecta. Editio novissima curante L. M. Rigollot, Paris, Palmé; Bruxelles, Lebrocquy, 1878, 4 t. [IA: t. 1, t. 2, t. 3, t. 4]
      Édition antérieure:
      • Ludolphus de Saxonia, Vita Jesu Christi ex Evangelio et approbatis ab ecclesia catholica doctoribus sedule collecta. Editio novissima curante L.-M. Rigollot, Paris, Palmé; Roma, Libraria S. Congreg. de Propaganda Fide, 1870, 4 t. [IA: t. 1, t. 2, t. 3, t. 4]
    Traductions modernes
    • en allemand:
      • Ludolf von Sachsen, Das Leben Jesu Christi, ausgewählt und eingeleitet von Susanne Greiner, Einsiedeln, Johannes-Verlag (Christliche Meister, 47), 1994, 228 p.
        Traduction partielle.
    • en anglais:
      • The Hours of the Passion Taken from "The Life of Christ" by Ludolph the Saxon, edited and translated by H. J. C. [≈ Henry James Coleridge], London, Burns and Oates (Quarterly Series, 59), 1887, xi + 452 p.
        Traduction partielle.
    • en espagnol:
      • Ludolfo de Sajonia (Ludolf von Sachsen), La vida de Cristo, fielmente recogida del Evangelio y de los Santos Padres y doctores de la Iglesia. Introducción, traducción y notas de Emilio del Río, Madrid, Universidad Pontificia de Comillas; Roma, Institutum historicum Societatis Iesu (Monumenta historica Societatis Iesu, SN 5), 2010, 2 t., xxviii + 766, 894 p.
    • en français:
      • Ludolphe le Chartreux, La grande vie de Jésus-Christ. Traduction nouvelle et complète par Dom Marie-Prosper Augustin, Paris, Dillet, 1864-1865, 6 t. [IA: t. 1, t. 2, t. 3, t. 4, t. 5, t. 6]
      • La grande vie de Jésus Christ, par Ludolphe le Chartreux. Nouvelle traduction intégrale avec notes par le P. Dom Florent Broquin, Paris, Dillet, 1870-1873, 7 t. [IA: t. 1, t. 2, t. 3, t. 4, t. 5, t. 6, t. 7]
      • Ludolphe le Chartreux, La vie de Jésus-Christ. I. L'incarnation, son enfance et le début de sa vie publique (chapitres 1-40). Préface et notes de Dom Florent Broquin, Chartreux. Texte et traduction modernisés par Sr Pascale-Dominique Nau, o.p., Rome, chez l'auteur, 2020, 636 p.
      • Ludolphe le Chartreux, La vie du Christ: II. La vie publique (chapitres 41-92). Texte et traduction modernisés par Sr Pascale-Dominique Nau, o.p., Rome, chez l'auteur, 2020, 574 p.
    Études
    • Baier, Walter, Untersuchungen zu den Passionsbetrachtungen in der "Vita Christi" des Ludolf von Sachsen. Ein quellenkritischer Beitrag zu Leben und Werk Ludolfs und zur Geschichte der Passionstheologie, Salzburg, Institut für Anglistik und Amerikanistik, Universität Salzburg (Analecta Carthusiana, 44:3), 1977, 223 p.
    • Branco da Silva, Elsa Maria, A fortuna da "Vita Christi" no medievo em Portugal: pensar a espiritualidade à luz da tradução, Coimbra, Alma azul, 2006, 1061 p.
    • Bodenstedt, Mary Immaculate, Ludolpus the Carthusian: Vita Christi. Introductory volume, Salzburg, Institut fur Anglistik und Amerikanistik (Analecta Cartusiana, 241), 2007, vii + 177 p.
    • Châtelet, Albert, « Ludolphe le Chartreux et l'iconographie religieuse de la fin du Moyen Âge », Von der Macht der Bilder: Beiträge des C.I.H.A. Kolloquiums "Kunst und Reformation", éd. Ernst Ullmann, Leipzig, Seemann, 1983, p. 289-300.
    • Coleridge, Henry James, « Ludolph's Life of Christ », The Month, 17, 1872, p. 337-370.
    • Conway, Charles Abbott, The "Vita Christi" of Ludolph of Saxony and Late Medieval Devotion Centred on the Incarnation: A Descriptive Analysis, Salzburg, Institut für englische Sprache und Literatur, Universität Salzburg (Analecta Cartusiana, 34), 1976, 153 p.
    • De Bruin, C. C., « Het Bonaventura-Ludolphiaanse Leven van Jezus. Prolegomena voor een uitgave », Dr. L. Reypens-Album. Opstellen aangeboden aan L. Reypens s.j. ter gelegenheid van zijn tachtigste verjaardag op 26 Februari 1964, éd. Alb. Ampe, Antwerpen, Ruusbroec-Genootschap (Studiën en tekstuitgaven van ons geestelijk erf, 16), 1964, p. 115-130.
    • Garcia De Castro Valdes, J., « La Vita Christi de Ludolfo de Sajonia († 1377) e Ignacio de Loyola († 1556): a propósito de un gran libro », Estudios Eclesiasticos, 86, n° 338, 2011, p. 509-546.
    • Martins, M., « Ludolfo de Saxonia e a Vita Christi », Brotéria, 70, 1960, p. 675-682.
    • Shore, Paul, « The Vita Christi of Ludolph of Saxony and its influence on the Spiritual Exercises of Ignatius of Loyola », Studies in the Spirituality of Jesuits, 30:1, 1998, p. 1-32. [IA]
    • Vallin, P., « Les règles du discernement des esprits et Ludolphe », Revue d'ascétique et de mystique, 38, 1962, p. 212-219.
    • Walsh, Milton, « "To always be thinking somehow about Jesus": the prologue of Ludolph's Vita Christi », Studies in the Spirituality of Jesuits, 43:1, 2001, p. 1-39. [www]
    • Walsh, Milton, « "To always be thinking somehow about Jesus": the prologue of Ludolph's Vita Christi », Studies in the Spirituality of Jesuits, 43:1, 2011, p. 1-39.
  2. Expositio in Psalterium

    Titre: 
    Date: 
    Commanditaire: 
    Dédicataire: 
    Langue:Latin
    Genre: 
    Forme:Prose
    Contenu:Commentaire sur les Psaumes
    Incipit: 
    Explicit: 
    Traductions:Le psautier gloset et exposet (français)
    Voir aussi: 
    Manuscrits
    Éditions anciennes
    1. Expositio in Psalterium
      [Speyer], [Peter Drach], [après le 1er janvier 1491]
      ARLIMA: EA980   GW: M19176   ISTC: il00336000   USTC: 746763
      Exemplaires en ligne: [Düsseldorf] [Jérusalem]
    2. Expositio in Psalterium
      [Paris], [s. n.], [après 1500]
      ARLIMA: EA981   ISTC: il00336200   USTC: 201865
    3. In psalterium expositio
      Paris, Ulrich Gering et Berthold Rembolt, 1506
      ARLIMA: EA982   USTC: 143166
      Exemplaire en ligne: [BSB]
    4. In psalterium expositio
      Paris, Berthold Rembolt et Jean Petit, 1514
      ARLIMA: EA983   USTC: 181484
      Exemplaire en ligne: [BSB]
    5. In psalterium expositio. Additur in margine ad solitam Hieronymi translationem divi Augustini accuratissima de Hebreo in Latinum translatio
      Lyon, Jean de Moylin, 1518
      ARLIMA: EA984   USTC: 144912
      Exemplaire en ligne: [BSB]
    6. In psalterium expositio, in qua subjecte reperiuntur materie: Psalmi penitentiales et confessionales elegantes et devoti
      Paris, Claude Chevallon, 1520
      ARLIMA: EA985   USTC: 181960
      Exemplaire en ligne: [BSB]
    7. In psalterium expositio
      Venezia, haer. Ottaviano I Scoto, 1521
      ARLIMA: EA986   USTC: 838807
    8. In psalterium expositio
      Paris, Claude Chevallon, 1523
      ARLIMA: EA987   USTC: 184339
    9. In psalterium David, diligentissima simul, et doctissima enarratio
      Lyon, Antoine Vincent, 1542
      ARLIMA: EA988   USTC: 140640
    Éditions modernes
    Traductions modernes
    Études
Répertoires bibliographiques
Permalien: https://arlima.net/no/3334


Voir aussi:
> Wikidata: Q669351
Creative Commons License
Cette notice est mise à disposition en vertu d'un contrat Creative Commons.
Rédaction: Laurent Brun
Compléments: Sœur Pascale-Dominique Nau, o.p.
Dernière mise à jour: 8 octobre 2021

Signaler une erreur ou une omission:

Courriel  Courriel

Mastodon    Facebook    Twitter