logo arlima

Gesta Francorum et aliorum Hierosolimitanorum

Bibliographie

Titre:Gesta Francorum et aliorum Hierosolymitanorum (éd. Hagenmeyer); Gesta Francorum et aliorum Hierosolimitanorum
Date:Vers 1100
Langue:Latin
Genre:Chronique
Forme:Prose
Contenu:Récit des événements de la Première croisade depuis le concile de Clermont (18-28 novembre 1095) jusqu'à la bataille d'Ascalon (12 août 1099).
Incipit:Cum iam appropinquasset ille terminus quem dominus Iesus cotidie suis demonstrat fidelibus, specialiter in euangelio dicens: « Si quis uult post me uenire, abneget semetipsum et tollat crucem suam et sequatur me » facta est igitur motio ualida per uniuersas Galliarum regiones, ut si aliquis Deum studiose puroque corde et mente sequi desideraret…
Explicit:… in qua est locus ubi Christus natus est. Non procul hinc in dextera parte est Domini presepe. Inde ad XII milia est castellum Abraham, quod dicitur Tocor, ubi ipse Abraham et Isaac et Iacob sepulti sunt cum uxoribus suis. In sinistra parte est mons Dominus Vidit, ibique locus est ubi Abraham immolare filium uoluit.
Remaniements:Baudri de Bourgueil, Historia Hierosolimitana
Manuscrits
Éditions anciennes
  1. [Tome 1:] Gesta Dei per Francos, sive orientalium expeditionum et regni Francorum Hierosolymitani historia, a variis, sed illius aevi, scriptoribus litteris commendata, nunc primum aut editis aut ad libros veteres emendatis. Auctores praefatio ad lectorum exhibet. Orientalis historiae tomus primus. [Tome 2:] Liber secretorum fidelium Crucis super Terrae sanctae recuperatione et conservatione. quo et Terrae sanctae historia ab origine et eiusdem vicinarumque provinciarum geographica descriptio continetur. Cuius auctor Marinus Sanutus dictus Torsellus patricius Venetus. Nunc primùm, cum libello eiusdem argumenti, sine auctoris nomine, ex MSS. veteribus editus. Orientalis historiae tomus secundus. [éd. Jacques Bongars]
    Hanoviae, Typis Wechelianis, apud heredes J. Aubrii, 1611 (ici p. 1-29)
    ARLIMA: EA2545   USTC: 2015882 2028907 2094101 2081057
    Exemplaire en ligne: [GB: t. 1, t. 2] [IA: t. 1, t. 2] [München: t. 1, t. 2]
    Description: 2 t. en 1 vol., xii + 1207, xiv + 361 p.
  2. Historiae Francorum scriptores [...]. Quorum plurimi nunc primùm ex variis codicibus MSS. in lucem prodeunt: alii verò auctiores et emendatiores. Cum epistolis regum, reginarum, pontificum, ducum, comitum, abbatum, et aliis veteribus rerum Francicarum monumentis. Opera ac studio Andreae du Chesne geographi regii (t. 1-2). Opera ac studio filii post patrem Francisci Duchesne (t. 3-5)
    Lutetiae Parisiorum (Paris), Sebastianus Cramoisy, 1636-1649 (ici t. 4, p. 773)
    ARLIMA: EA3433
    Exemplaire en ligne: [GB: t. 1, t. 2, t. 3, t. 4, t. 5] [IA: t. 1, t. 2, t. 3, t. 4, t. 5]
Éditions modernes
  • Anonymi Gesta Francorum et aliorum Hierosolymitanorum. Mit Erläuterungen herausgegeben von Heinrich Hagenmeyer, Heidelberg, Winter, 1890, ix + 574 p. [GB] [IA: ex. 1, ex. 2]
  • Histoire anonyme de la première croisade, éditée et traduite par Louis Bréhier, Paris, Champion (Les classiques de l'histoire de France au Moyen Âge, 4), 1924, xxxvi + 258 p. [HT] [IA]
    Réimpressions:
    • 1964
    • 2007
  • Anonymi Gesta Francorum et aliorum Hierosolymitanorum, edited by Beatrice A. Lees, Oxford, Clarendon Press, 1924, xxxii + 156 p. [HT] [IA]
  • The Deeds of the Franks and the Other Pilgrims to Jerusalem = Gesta Francorum et aliorum Hierosolimitanorum, edited by Rosalind Hill, London, Nelson (Medieval Texts), 1962, xlv + 113 p. — 2e éd., Oxford, Clarendon Press (Oxford Medieval Texts), 1979.
  • Anonimo, Le Gesta dei Franchi e degli altri pellegrini gerosolimitani, a cura di Luigi Russo, Alessandria, Edizioni dell'Orso (Il cavaliere del leone, 6), 2003, 158 p.
Traductions modernes
  • en anglais:
    • Hill 1962 (voir sous Éditions modernes)
  • en français:
    • Bréhier 1924 (voir sous Éditions modernes)
    • La geste des Francs, chronique anonyme de la première croisade traduite du latin par Aude Matignon, Paris, Arléa (Retour aux grands textes), 1992, 171 p. — Réimpr.: Chronique anonyme de la première croisade, traduite du latin par Aude Matignon, Paris, Arléa, 1998, 171 p. — 2006.
Études
  • France, John, « The use of the anonymous Gesta Francorum in the early twelfth-century sources for the First Crusade », From Clermont to Jerusalem: The Crusades and Crusade Societies, 1095-1400, éd. Alan V. Murray, Turnhout, Brepols, 1998, p. 29-42.
  • Gavigan, John Joseph, The Syntax of the "Gesta Francorum", Baltimore, Linguistic Society of America (Language Dissertations, 37), 1943, 102 p.
  • John, Simon, « Historical truth and the miraculous past: the use of oral evidence in twelfth-century Latin historical writing on the First Crusade », English Historical Review, 130:543, 2015, p. 263-301. DOI: 10.1093/ehr/cev054
  • John, Simon, « "Claruit ibi multum dux Lotharingiae": the development of the epic tradition of Godfrey of Bouillon and the bisected Muslim », Literature of the Crusades, éd. Simon Thomas Parsons et Linda M. Paterson, Cambridge, Brewer, 2018, p. 7-24.
  • Rubenstein, Jay, « What is the Gesta Francorum, and who was Peter Tudebode? », Revue Mabillon, 16, 2005, p. 179-204.
  • Thurot, C., « Études critiques sur les historiens de la première croisade. De l'ouvrage anonyme intitulé Gesta Francorum et aliorum Hierosolomytanorum », Revue historique, 1, 1876, p. 67-77. [Gallica] [GB] [HT] [IA]
Répertoires bibliographiques
  • Molinier, Auguste, Les sources de l'histoire de France des origines aux guerres d'Italie (1494), Paris, Picard, 1901-1906, 6 t. (ici t. 2, p. 280-281, no 2115) [GB: t. 1, t. 2, t. 3, t. 4, t. 5, t. 6] [IA: t. 1, t. 2, t. 3, t. 4, t. 5, t. 6] [Pers]
    Réimpression:
    • New York, Burt Franklin (Bibliography and Reference Series, 80), [1964]
Permalien: https://arlima.net/no/5680


Voir aussi:
> ——
Creative Commons License
Cette notice est mise à disposition en vertu d'un contrat Creative Commons.
Rédaction: Laurent Brun
Dernière mise à jour: 19 juillet 2022

Signaler une erreur ou une omission:

Courriel  Courriel

Mastodon    Facebook    Twitter