logo arlima

Julii Valerii epitome

Bibliographie

Titre: 
Date:Autour du IXe siècle
Langue:Latin
Genre: 
Forme:Prose
Contenu:Version abrégée des Res gestae Alexandri Magni de Jules Valère (Julius Valerius Alexander Polemus).
Incipit:Aegyptii sapientes sati genere divino primi feruntur permensique sunt terram ingenii pervicacia et ambitum coeli stellarum numero adsecuti. Quorum omnium Nectanabus prudentissimus fuisse comprobatur, quippe qui, quod alii armis, ille ore potuisse convincitur…
Explicit:… Insignivit ergo muros earum primorum quinque graecorum elementorum characteribus, uti legeretur in eis: Alexander rex genus lovis fecit: Α. Β. Γ. Δ. Ε. Et quem orbis universus ferro superare non potuit, vino et veneno superatus atque exstinctus occubuit.
Remaniements:Inséré dans la Chronique d'Hélinand de Froidmont
Inséré dans le livre V du Speculum historiale de Vincent de Beauvais
Traductions:L'ystoire du fort roy Alexandre (français)
Voir aussi:Alexandre le Grand
Manuscrits
  1. Baltimore, Walters Art Museum, W.476, f. 49r-57r, XII
  2. Bruxelles, KBR, II 2208, f. 60r-74v, XII
  3. Cambridge, University Library, Dd.10.24, f. 122r-151v, XV
  4. Cambridge, University Library, Kk.4.25, f. 26r-37r, fin XIII
  5. Cambridge, University Library, Ll.1.15, f. 114r-133v, XIV
  6. Cambridge, University Library, Mm.5.29, f. 129v-143r, XII
  7. Cambridge, Saint Catharine's College Library Library, 3, f. 1r-22r, XIII
  8. Cambridge, Corpus Christi College, Parker Library, f. 1r-25v, XIV
  9. Cambridge, Corpus Christi College, Parker Library, 414, f. 249r-275r, XIV
  10. Cambridge, Gonville and Caius College Library, 177/210, f. 30r-87r, XIII
  11. Cambridge, Pembroke College Library, 258, f. 21r-34r, XIII
  12. Cambridge, Peterhouse, Perne Library, 269, f. 1r-11r, 1490
  13. Cambridge, Trinity College Library, 1041, f. 200v-212r, XIV
  14. Cambridge, Trinity College Library, 1331, f. 76r-77v, début XII
  15. Den Haag, Koninklijke Bibliotheek, 830, f. 1v-20r, IX
  16. Erlangen, Universitätsbibliothek, 420, f. 100v-121v, fin XII
  17. Firenze, Biblioteca Medicea Laurenziana, 89 41 inf., f. 96r-100v, XIII-XIV
  18. Glasgow, University Library, Hunter 84 (T.4.1), f. 127v-165r
  19. Graz, Universitätsbibliothek, 298, f. 82v-92v, 1/2 XIV
  20. Heiligenkreuz, Stiftsbibliothek, 158, f. 117r-134v, XII
  21. Karlsruhe, Badische Landesbibliothek, Perizon-Q9, f. 95v-98v, XVII
  22. Klosterneuburg, Stiftsbibliothek, 1099, f. 150v-174v, XV
  23. Leiden, Universiteitsbibliotheek, Vossianus, Q 20, f. 102r-116r, IX
  24. Leiden, Universiteitsbibliotheek, Vossianus, Q 29, f. 11r-24v, X
  25. Leiden, Universiteitsbibliotheek, Bibl. publ. lat. 20, f. 38r-46v, XII
  26. Lincoln, Cathedral Library, 98 (A. 4. 6), f. 144r-152v, XIV
  27. London, British Library, Additional, 33371, f. 25r-27v, v. 1200
  28. London, British Library, Burney, 280, f. 1r-20r, XIII-XIV
  29. London, British Library, Cotton, Cleopatra D. V, f. 165v-177r [⇛ Description]
  30. London, British Library, Cotton, Galba E. XI, f. 111r-118v, XIV
  31. London, British Library, Cotton, Nero D. VIII, f. 160r-169r, fin XII
  32. London, British Library, Harley, 262, f. 185r-192r, v. 1000
  33. London, British Library, Harley, 527, f. 47r-56v [⇛ Description]
  34. London, British Library, Harley, 5054, f. 124v-152r, fin XV
  35. London, British Library, Royal, 12. C. IV, f. 138r-160r, XII
  36. London, British Library, Royal, 13. A. I, f. 3r-51r, fin XI
  37. London, British Library, Royal, 13. A. V, f. 2r-15r, XIV
  38. London, British Library, Royal, 15. C. VI, f. 103v-116v, XII
  39. London, British Library, Sloane, 1619, f. 3r-12r, déb. XIII
  40. London, British Library, Stowe, 56, f. 87v-99v [⇛ Description]
  41. London, College of Arms, 1, f. 200v-206v, XIV
  42. London, Lambeth Palace Library, 401, f. 100r-115r, XIV
  43. Luxembourg, Bibliothèque nationale du Luxembourg, 110 (22 fol.), f. 29B-37vB, XIII
  44. Madrid, Biblioteca nacional de España, 9783 (E e 109), f. 64r-67v, vers 1250
  45. Milano, Biblioteca Ambrosiana, F 129 sup., f. 179r-189r, XIII-XIV
  46. Montpellier, Bibliothèque interuniversitaire, Section médecine, H 31, f. 1r-9r
  47. Montpellier, Bibliothèque interuniversitaire, Section médecine, H 384, f. 1r-28r
  48. München, Bayerische Staatsbibliothek, Codices latini monacenses, 11319, f. 72r-88r, XIII
  49. Oxford, Bodleian Library, Laud. misc., 247, f. 171r-186r, XII
  50. Oxford, Corpus Christi College Library, 82, p. 137-156, XII
  51. Paris, Bibliothèque nationale de France, latin, 4877, f. 150v-161v, XIII
  52. Paris, Bibliothèque nationale de France, latin, 4880, f. 65r-80r, XIII
  53. Paris, Bibliothèque nationale de France, latin, 5062, f. 94v-103r, XII
  54. Paris, Bibliothèque nationale de France, latin, 5508, f. 69v-71v, XIV
  55. Paris, Bibliothèque nationale de France, latin, 5873, f. 61, XIII
  56. Paris, Bibliothèque nationale de France, latin, 6831, f. 58v-79v, X
  57. Paris, Bibliothèque nationale de France, latin, 8501A, f. 1v-11v, XII-XIII
  58. Paris, Bibliothèque nationale de France, latin, 8515, f. 1r-26v, XVI
  59. Paris, Bibliothèque nationale de France, latin, 8518, p. 1-62, X
  60. Paris, Bibliothèque nationale de France, latin, 8519, f. 1r-31v, XIII
  61. Paris, Bibliothèque nationale de France, latin, 8520, f. 1r-13v, XII-XIII
  62. Paris, Bibliothèque nationale de France, latin, 17569, f. 12v-23v, XII
  63. Paris, Bibliothèque nationale de France, latin, 18417, f. 91r-105r, fin XII
  64. Paris, Bibliothèque nationale de France, nouvelles acquisitions latines, 873, f. 128r-148r, XII
  65. Rein, Stiftsbibliothek, 23, f. 82-124, XII
  66. Tournai, Bibliothèque de la Ville, 169, f. 102r-109v, XII
  67. Trier, Stadtbibliothek, 596, f. 21r-45r, XI
  68. Vaticano, Biblioteca Apostolica Vaticana, Reginensi latini, 620, f. 48v-63r, XIII
  69. Vaticano, Biblioteca Apostolica Vaticana, Reginensi latini, 657, f. 85v-108r, XIV
  70. Vaticano, Biblioteca Apostolica Vaticana, Reginensi latini, 946, f. 28v-33v, fin XIII
  71. Vaticano, Biblioteca Apostolica Vaticana, Reginensi latini, 1007, f. 71r-83v, XIV
  72. Vaticano, Biblioteca Apostolica Vaticana, Vaticani latini, 1795, f. 75v-82r, XV
  73. Vaticano, Biblioteca Apostolica Vaticana, Vaticani latini, 1869, f. 177v-186r, 1458
  74. Vaticano, Biblioteca Apostolica Vaticana, Vaticani latini, 1974, f. 115v-121r, X
  75. Venezia, Biblioteca Nazionale Marciana, Cod. lat. X. 198, f. 5r-13r, XII
  76. Wien, Österreichische Nationalbibliothek, 1333, f. 96v-112r, XIV
  77. Wien, Österreichische Nationalbibliothek, 2432, f. 1r-15v, XIV
  78. Wien, Österreichische Nationalbibliothek, 3262, f. 102v-119v, XV
  79. Wolfenbüttel, Herzog August Bibliothek, 2963, f. 1r-39v, XV
  80. Wolfenbüttel, Herzog August Bibliothek, 3610, f. 19r-45r, X
Éditions anciennes
Éditions modernes
  • Xivrey, Jules Berger de, « Notice de la plupart des manuscrits grecs, latins et en vieux français contenant l'histoire fabuleuse d'Alexandre le Grand connue sous le nom de Pseudo-Callisthène. Suivie de plusieurs extraits de ces manuscrits », Notices et extraits des manuscrits de la Bibliothèque du Roi et autres bibliothèques, 13:2, 1838, p. 162-306. (ici p. 263-283) [GB] [HT] [IA]
    Transcription d'extraits d'après les mss. BnF, lat. 8518, 5873 et 4880.
  • Julii Valerii Epitome. Zum ersten Mal herausgegeben von Julius Zacher, Halle, Waisenhaus, 1867, xiv + 64 p. [GB] [IA]
  • Hilka, A., « Studien zur Alexandersage », Romanische Forschungen, 29, 1911, p. 1-71. [GB] [HT] [IA]
Traductions modernes
  • en anglais:
    • The Story of Alexander told by Robert Steele and drawn by Fred Mason, London, Nutt, 1894, xiii + 226 p. [GB] [IA]
Études
  • Akbari, Suzanne Conklin, Idols in the East: European Representations of Islam and the Orient, 1100-1450, Ithaca et London, Cornell University Press, 2009, xii + 323 p. [IA: ex. 1, ex. 2]
  • Harf-Lancner, Laurence, « Les romans d'Alexandre et la fable de l'astrologue qui se laisse tomber dans le puits », Plaist vos oïr bone cançon vallant? Mélanges offerts à François Suard, éd. Dominique Boutet, Marie-Madeleine Castellani, Françoise Ferrand et Aimé Petit, Villeneuve d'Ascq, Université Charles de Gaulle-Lille 3 (UL3. Travaux et recherches), 1999, t. 1, p. 373-386.
  • Hilka, Alfons, « Zum Roman de Thèbes (ed. Constans) vv. 7543-7595 », Zeitschrift für französische Sprache und Litteratur, 40:2, 1912-1913, p. 124-125. [GB] [HT] [IA]
  • Mähly, J., « Zur Alexandersage. II. Julii Valerii epitome », Zeitschrift für deutsche Philologie, 3, 1871, p. 416-422. [GB] [HT] [IA: ex. 1, ex. 2, ex. 3, ex. 4]
  • Ross, David J. A., « A check-list of three Alexander texts: the Julius Valerius Epitome, the Epistola ad Aristotelm and the Collatio cum Dindimo », Studies in Alexander Romance, London, Pindar, 1985, p. 83-88.
  • Ross, David J. A., Alexander Historiatus: A Guide to Medieval Illustrated Alexander Literature, 2e éd., Frankfurt am Main, Athenäum (Athenäums Monografien. Altertumswissenschaft. Beiträge zur klassischen Philologie, 186), 1987, vii + 145 p.
    Édition antérieure:
    • Ross, D. J. A., Alexander Historiatus: A Guide to Medieval Illustrated Alexander Literature, London, Warburg Institute, University of London (Warburg Institute Surveys, 1), 1963, 128 p.
      Comptes rendus: Studi francesi, 8, 1964, p. 516-517. — Medium Ævum, 34, 1965, p. 165-166. — Romania, 86, 1965, p. 287-288. — French Studies, 19, 1965, p. 400-401. — The Modern Language Review, 60, 1965, p. 421-422. — Cahiers de civilisation médiévale, 8, 1965, p. 218-220. — Speculum, 40, 1965, p. 368.
  • Voorbij, J. B., « Additions to Ross's check-list of Alexander texts », Scriptorium, 38:1, 1984, p. 116-120. DOI: 10.3406/scrip.1984.1346
Répertoires bibliographiques
Permalien: https://arlima.net/no/1550


Voir aussi:
> ——
Creative Commons License
Cette notice est mise à disposition en vertu d'un contrat Creative Commons.
Rédaction: Laurent Brun
Dernière mise à jour: 2 avril 2022

Signaler une erreur ou une omission:

Courriel  Courriel

Mastodon    Facebook    Twitter