|
Manuscrit
Contenu
- (f. [i]) [Brève explication en latin de la signification des lettres de l'alphabet hébreu]
Incipit: | Aleph, beth, gimel… |
Explicit: | … Thau: consummatio. |
- (f. 1r-142v) [Jean de Limoges], Expositio super Psalmum [CXVIII]: Beati immaculati in via (cum tabula)
Incipit: | [Prologus] Alleluya. Laus et gloria et virtus Deo nostro. (Apocal. xix.) Quis titulus, quis ornatus, quis fructus… [Expositio] Beati immaculati in via, etc. Post generalem prolocutionem accedendum est ad specialem… |
Explicit: | … beatis et inmaculatis spiritibus. Explicit tractatus super Beati inmaculati in via etc. [Suivi d'une note du copiste (f. 137v) et d'un index nominum (f. 137v-142v] |
- (f. 144r-v) [Jean de Limoges], Versus de Cruce
Incipit: | In luctum cithara conversa de crucis ara, mens, licet ignara, flebile carmen ara… |
Explicit: | … Namque magisterio polles et dogmate dio multiplici radio te radiare scio. Explicit versus de cruce. |
- (f. 144v) [Jean de Limoges], Versus de Sacramento
Incipit: | Versus eiusdem de Sacramento. M[issae] celebrationis servabitur haec via juris: ante sacramentum si vino deest elementum… |
Explicit: | … Et novus adveniat, donec repetitio fiat, postea jungendi sunt et simul accipiendi. |
- (f. 145v) [Divers poèmes latins très courts: "Salve sancta parens", "Stella maris", "De sancto Mauricio versus"; "De sancto Guillermo episcopo Bithur."]
- (f. 147r-165v) [Jean de Limoges], De silentio religionis
Incipit: | De silentio religionis. Quam fructuosa silentii cenobialis custodia, quam perniciosa sit corruptela, ad consolationem custodientium et correptionem corrumpentium dignum duxi compendiose dictandum… |
Explicit: | … qui est super omnia Deus benedictus in secula. Amen. Explicit tractatus de silentio religionis. |
- (f. 166r-170v) [Jean de Limoges], Tractatus de mysterio iniquitatis
Incipit: | Incipit tractatus de mysterio iniquitatis. Iniquitas est solium dedecoris propter principatum concupiscentie. Iniquitas est jugum facinoris propter famulatum intelligentie… |
Explicit: | … Reuelaui abscundita eius et celari non potuit. Explicit tractatus de mysterio iniquitatis. |
- (f. 171r-190r) [Jean de Limoges], Elucidarium religionis
Incipit: | Religionis elucidarium declarationum continens quindenarium. Religio est intelligentium documentum, diligentium experimentum… |
Explicit: | … cum Patre et Spiritu sancto in secula seculorum. Amen. Explicit elucidarium religionis. |
- (f. 190v) De sancto Bernardo
Incipit: | Alleluya. Mirabile mysterium… |
Explicit: | |
- (f. 190v) Hymnus de sancto Bernardo
Incipit: | Jam Regina discubuit, sedens post unigenitum… |
Explicit: | |
- (f. 190v) Extraits divers en latin: "Tullius in libro de officiis…", "Seneca in epistolis ad Lucilium…", "Johannes Crizotomus…"
- (f. 191r-208v) [Jean de Limoges], Somnium morale pharaonis
Incipit: | Incipit morale sompnium Pharaonis ad dominum Theobaldum regem Navarre inclitum, Campanie ac Brie, comitem palatinum expositum de regia disciplina. Victorioso principi, potestates aereas debellanti, domino Theobaldo, regi Navarre magnifico, Campanie ac Brie comiti palatino… |
Explicit: | … gaudium et leticia, graciarum actio et vox laudis. |
- (f. 208v-209r) Arenga coram domino Papa et cardinalibus proponenda (qua rogatur ut privilegia seu exemptiones Cisterciensi ordini a summis Pontificibus concessse denuo confirmentur)
Incipit: | Arenga coram domino Papa et cardinalibus proponenda. Benedictio patris finnat domos filiorum. – Istud verbum ab Ecclesiastico traditum, a sanctissimis Patribus, summis Pontificibus, in domibus et personis Cisterciensis ordinis laudabiliter est impletum. Propterea, Pater sanctissime, nos, populus vester et oves pascue vestre, laudare debemus viros gloriosos, parentes nostros, qui fuerunt vicarii J. C. successores beati Petri et predecessores vestri, pro eo quod erga ordinem noslrum féliciter impleverunt hoc verbum: Benedictio patris… |
Explicit: | |
- (f. 209v-210v) Propositiones episcoporum contra monachorum exemptionem, cum responsionibus monachorum
Incipit: | Propositiones episcoporum. Contra nostram exemptionem proponere possunt adversarii nostri multiplicem rationem… |
Explicit: | … propriis uberibus volunt lactare. Expliciunt propositiones episcoporum contra monachos et responsiones eorumdem. |
- (f. 211r-221v) Tractatus de Visitatione
Incipit: | Incipit tractatus de Visitatione. Illustris visitatio illustratur triplici radio… |
Explicit: | … fratrem suum violans pactum primum nostrorum. Explicit tractatus de visitatione. |
- (f. 221v-231r) Tractatus de Electione
Incipit: | Incipit prefacio in tractatu de electione. Electionis perfectio consistit in ternario, videlicet in modo querendi, probandi et improbandi… |
Explicit: | … dedisti eis qui doceret eos. Explicit tractatus de electione. |
- (f. 231r-231v) Note en latin
Incipit: | Qui me tui detulit audi… |
Explicit: | … absoluit curia mendax |
- (f. 232r-319v) Excerpta e libris sancti Augustini, Gregorii, Ieronimi, Ambrosii, Hilarii , Isidori, Origenis, Cassiodori, Johannis Chrisostomi, Basilii Cesariensis, Gregorii Nazianzi, Cipriani, Leonis pape, Effremi, Cesarii, Fulgentii, Maximi, Bede, Prosperi, Petri Ravennatis, Johannis Cassiani, Boecii et Senece
Les mss. 186 et 705 contiennent le même texte, mais le 186 est le plus étendu de tous; le ms. attribue ce texte à Guillaume de Montaigu.
Incipit: | Auctoritates quae in hoc volumine, licet diversis codicibus, continentur, de quodam libro sunt extracte, cui titulus talis est: Exceptiones e libris vigenti trium auctorum… |
Explicit: | … seu fecunda virginitas. |
- (f. 320v-321r) [Extrait d'un sermon de Bernard de Clairvaux (PL, 183, col. 45-46)]
Incipit: | Bernardus. Justitia virtus est quod suum est unicuique tribuens… |
Explicit: | … castigatus et subditus servituti. |
Description matérielle
Copiste: | Inconnu |
Lieu: | |
Date: | XIIIe-XIVe siècle |
Nombre de feuillets: | 321 |
Foliotation: | 1-321 |
Format: | In-quarto |
Justification: | |
Support: | Parchemin |
Reliure: | |
Mise en page: | 1 colonne |
Décoration: | Titres et initiales coloriées |
Notes: | Les f. 1v, 146r-v et 320r sont blancs. |
Possesseurs
- Pierre de Virey, abbé de Clairvaux
- Abbaye de Clairvaux, D. 89
Bibliographie
- Catalogue général des manuscrits des bibliothèques publiques des départements, publié sous les auspices du Ministre de l'Instruction publique, Paris, Imprimerie nationale, t. 2, 1855, [iii] + xxvii + 1171 p. (ici p. 646-648, no 1534) [GB] [IA: ex. 1, ex. 2]
- Vernet, A., « Un abbé de Clairvaux bibliophile, Pierre de Virey (1471-96) », Scriptorium, 6:1, 1952, p. 76-88. (ici p. 79) DOI: 10.3406/scrip.1952.2397
- Bourgain, Pascale, et Dominique Stutzmann, FAMA. Œuvres latines médiévales à succès, Paris, Institut de recherche et d'histoire des textes, Centre national de la recherche scientifique, 2019. [irht.cnrs.fr] [http://fama.irht.cnrs.fr/manuscrit/68252]
|
|