logo arlima

Raoul de Caen

Radulfus Cadomensis | Ralph of Caen

Biographie

Actif au début du XIIIe siècle

Historien normand

Bibliographie

Généralités
  • Glaesener, Henri, « Raoul de Caen, historien et écrivain », Revue d'histoire ecclésiastique, 46:1-2, 1951, p. 5-21.
  • Manselli, R., « Raoul di Caen nella cultura del sec. XII », Atti della Accademia nazionale dei Lincei. Memorie della Classe di scienze morali, storiche e filologiche, 8e s., 10, 1955, p. 447-468.
  • Tyl-Labory, Gillette, « Raoul de Caen », Dictionnaire des lettres françaises: le Moyen Âge, éd. Geneviève Hasenohr et Michel Zink, Paris, Fayard, 1992, p. 1231.
    Réimpression:
    • Paris, Fayard (La Pochothèque), 1994
  1. Gesta Tancredi in expeditione Hierosolymitana

    Titre:Gesta Tancredi in expeditione Hierosolymitana; Histoire de Tancrède
    Date:Début du XIIe siècle
    Langue:Latin
    Genre: 
    Forme:Prose
    Contenu: 
    Incipit:Tancredus clarae stirpis germen clarissimum, parentes eximios Marchisum habuit et Emmam: a patre quidem haud ignobilis filius, a maternis autem fratribus nepos longe sublimior: nam caetera familiae illius praedecessio, a contermina satis esse duxit laudari vicinia; matris vero fratres militiae suae gloriam extra supraque patriam, id est Normanniam, extulerunt…
    Explicit:… monet petentibus opem cursim succurrere, mansuros ad castrorum regimen milites sic hortari: « Eia, Christi martyres! parate fundi atque fundere pro eo sanguis; constantes estote: bene coepistis, bene consummate: non vos terreat paucitas vestra; non est victoria in numero, sed in Dei virtute. »
    Continuations: 
    Remaniements: 
    Traductions: 
    Voir aussi: 
    Manuscrits
    Éditions anciennes
    1. Veterum scriptorum et monumentorum historicorum, dogmaticorum, moralium, amplissima collectio tomus primus [-IX] [...]. Prodit nunc primum studio et opera Domni Edmundi Martne, et Domni Ursini Durand, presbytorum et monachorum Benedictinorum e Congregatione S. Mauri, Paris, Montalant, 1724-1733, 9 t. (ici t. 3, col. 111-210) [GB: t. 1, t. 2, t. 3, t. 4, t. 5, t. 6, t. 7, t. 8, t. 9] [IA: t. 1, t. 2, t. 3, t. 4, t. 5, t. 6, t. 7, t. 8, t. 9]
      Éditions antérieures:
      • Veterum scriptorum et monumentorum moralium, historicorum, dogmaticorum, ad res ecclesiasticas, monasticas, et politicas illustrandas, collectio nova. Tomus primus [...]. Prodeunt nunc primum in lucem. Opera et sutdio Domni Edmundi Martene presbyteri et monachi Benedictini è Congregatione S. Mauri, Rotomagi, Maurry, 1700, 2 t. en 1 vol. [GB] [IA]
      • Thesaurus novus anecdotorum. Tomus primus [-quintus]. Complectens regum ac principum, aliorumque virorum illustrium epistolas et diplomata benè multa. Prodit nunc primùm studio et opera Domni Edmundi Martene et Domni Ursini Durand, presbyterorum et monachorum Benedictinorum è Congr. S. Mauri, Paris, Delaulne, Foucault, Clouzier, Nyon, Ganeau et Gosselin, 1717, 5 t. [GB: t. 1, t. 2, t. 3, t. 4, t. 5] [IA: t. 1, t. 2, t. 3, t. 4, t. 5]
      Réimpression:
      • New York, Franklin (Essays in History, Economics and Social Sciences, 26), 1968
    2. Muratori, Scriptores rerum Italicarum, Milano, t. 5, 1724, p. 285-333.
    Éditions modernes
    • Migne, J.-P., éd., Patrologiae cursus completus, sive Biblioteca universalis, integra, uniformis, commodo, œconomica omnium s.s. Patrum, doctorum scriptorumque ecclesiasticorum qui ab aevo apostolico ad usque Innocenti III tempora floruerunt. Series Latina, Paris, Migne, 1844-1864, 221 t. (t. 155, col. 491-590)
      Tome 155 [Gallica: ex. 1] [GB: ex. 1] [IA: ex. 1]
    • Recueil des historiens des croisades. Historiens occidentaux, Paris, Imprimerie impériale, t. 3, 1866. [Gallica]
    • Recueil des historiens des croisades. I: Historiens occidentaux, Paris, Imprimerie impériale, t. 3, 1866.
    • Sabino de Sandoli ofm., Itinera Hierosolymitana Crucesignatorum (saec. 12 - 13). T. 1: Tempore primi belli sacri. Textus latini cum versione italica, Jerusalem, Studium Biblicum Franciscanum (Pubblicazioni dello Studium Biblicum Franciscanum, 24) 1978, p. 98-129.
      Édition d'extraits avec traduction italienne en regard.
    • Radulphi Cadomensis Tancredus cura et studio Edoardo D'Angelo, Turnhout, Brepols (Corpus christianorum. Continuatio mediaevalis, 231), 2011, cxvi + 200 p.
    Traductions modernes
    • en anglais:
      • The Gesta Tancredi of Ralph of Caen: a history of the Normans on the First Crusade translated and with an introduction by Bernard S. Bachrach and David S. Bachrach, Burlington, Ashgate (Crusade texts in translation, 12), 2005, 183 p.
    • en français:
      • Collection des mémoires relatifs à l'histoire de France, depuis la fondation de la monarchie française jusqu'au 13e siècle; avec une introduction, des supplémens, des notices et des notes; par M. Guizot, professeur d'histoire moderne à l'Académie de Paris, Paris, Brière, t. 23, 1825. [IA]
      • Raoul de Caen, Histoire de Tancrède, traduction du latin par François Guizot, Clermont-Ferrand, Paleo (Sources de l'histoire de France), 2004, 338 p.
      • Raoul de Caen, Histoire de Tancrède, traduction, F. Guizot. Nouvelle édition, Clermont-Ferrand, Paleo (L'encyclopédie médiévale), 2009, 288 p.
    • en italien:
      • Sandoli 1978 (voir sous Éditions italiennes)
    Études
    • Boehm, L., « Die Gesta Trancredi des Radulf von Caen. Ein Beitrag zur Geschichtsschreibung der Normannen um 1100 », Historisches Jahrbuch, 75, 1956, p. 47-72.
    • Lapina, Elizabeth, « "Nec signis nec testibus creditur…": the problem of eyewitnesses in the chronicles of the First Crusade », Viator, 38:1, 2007, p. 117-139. DOI: 10.1484/j.viator.2.302078
    • La Rue, Gervais de, Essais historiques sur les bardes, jongleurs et les trouvères normands et anglo-normands suivis de pièces de Malherbe, qu'on trouve dans aucune édition de ses œuvres, Caen, Mancel, 1834, 3 t. (ici p. 136-137) [GB: t. 1, t. 2, t. 3] [IA: t. 1, t. 2, t. 3]
    • Payen, Jean Charles, « Une légende épique en gestation: les Gesta Tancredi de Raoul de Caen », La chanson de geste et le mythe carolingien. Mélanges René Louis publiés par ses collègues, ses amis et ses élèves à l'occasion de son 75e anniversaire, Saint-Père-sous-Vézelay, Musée archéologique régional, 1982, t. 2, p. 1051-1062.
    • Spencer, Stephen J., Emotions in a Crusading Context, 1095-1291, Oxford, Oxford University Press (Emotions in History), 2019, xiv + 296 p.
      Compte rendu: Beth C. Spacey, dans The Medieval Review, 21.08.11, 2021. [www]
Répertoires bibliographiques
  • Molinier, Auguste, Les sources de l'histoire de France des origines aux guerres d'Italie (1494), Paris, Picard, 1901-1906, 6 t. (ici t. 2, p. 285, no 2125) [GB: t. 1, t. 2, t. 3, t. 4, t. 5, t. 6] [IA: t. 1, t. 2, t. 3, t. 4, t. 5, t. 6] [Pers]
    Réimpression:
    • New York, Burt Franklin (Bibliography and Reference Series, 80), [1964]
Permalien: https://arlima.net/no/9594


Voir aussi:
> Wikidata: Q266447
Creative Commons License
Cette notice est mise à disposition en vertu d'un contrat Creative Commons.
Rédaction: Laurent Brun
Dernière mise à jour: 19 mai 2021

Signaler une erreur ou une omission:

Courriel  Courriel

Mastodon    Facebook    Twitter