logo arlima

Nigel of Canterbury

Nigellus Wireker | Nigel Wireker | Nigello di Longchamps | Nigel de Longchamps

Biographie

XIIe siècle

Écrivain anglais

Bibliographie

Recueils
  • Nigel of Canterbury, The Passion of St. Lawrence, Epigrams and Marginal Poems; edited and translated by Jan M. Ziolkowski, Leiden, New York et Köln, Brill (Mittellateinische Studien und Texte, 14), 1994, xii + 323 p.
Généralités
  • Core, Luca, « Lo scacchiere della satira: i Bianchi e i Neri tra Nigellus de Longo Campo e Walter Map », Tra Normanni e Plantageneti: al bivio di una cultura complessa. Atti del II Seminario internazionale di studio (L'Aquila, 2-3 dicembre 2015), éd. Luca Core, Alfonso Forgione et Lucilla Spetia, Spolia. Journal of Medieval Studies, 2016, p. 169-195.
  • Landry, B., « Les idées morales au XIIe siècle. Les écrivains en latin. VIII. Satiristes et fabulistes: Gautier Map — Nigel Wireker — Jean de Hauville — Pierre Alphonse Nivard », Revue des cours et conférences, 40:2, 1939, p. 432-448. [IA]
  • Mozley, John Henry, « The unprinted poems of Nigel Wireker. An examination of MS. Cotton Vespasian D. XIX, fols. 1-53 », Speculum, 7:3, 1932, p. 398-423.
  • Rigg, A. G., « Nigel of Canterbury: what was his name? », Medium Ævum, 56, 1987, p. 304-306.
  • Roling, B., « Nigel von Longchamp und die Wissenschaftskrtik seiner Zeit », Zeitschrift für Germanistik, 25:1, 2015, col. 28-41.
  1. Tractatus contra curiales et officiales clericos

    Titre: 
    Date:XIIe siècle
    Commanditaire: 
    Dédicataire: 
    Langue:Latin
    Genre: 
    Forme: 
    Contenu: 
    Incipit: 
    Explicit: 
    Continuations: 
    Remaniements: 
    Traductions: 
    Voir aussi: 
    Manuscrits
    Éditions anciennes
    Éditions modernes
    • Nigellus de Longchamp dit Wireker, Tome premier: Introduction. Tractatus contra curiales et officiales clericos. Texte établi et commenté par A. Boutemy, Paris, Presses universitaires de France (Université libre de Bruxelles. Travaux de la Faculté de philosophie et lettres, 16), 1959, vii + 262 p.
    Traductions modernes
    Études
  2. Miracula sancte Dei genitricis virginis Marie, versifice

    Titre: 
    Date:XIIe siècle
    Commanditaire: 
    Dédicataire: 
    Langue:Latin
    Genre:Miracles de Notre Dame
    Forme: 
    Contenu:Recueil de miracles de la Vierge.
    Incipit: 
    Explicit: 
    Continuations: 
    Remaniements: 
    Traductions: 
    Voir aussi: 
    Manuscrits
    Éditions anciennes
    Éditions modernes
    • Nigel of Canterbury, Miracles of the Virgin Mary, in verse = Miracula sancte Dei genitricis virginis Marie, versifice, edited from British Library MS. Cotton Vespasian D. XIX, edited by Jan Ziolkowski, Toronto, Pontifical Institute of Mediaeval Studies for the Centre for Medieval Studies (Toronto Medieval Latin Texts, 17), 1986, x + 101 p.
    Traductions modernes
    Études
  3. Passio Sancti Laurentii martyris

    Titre: 
    Date:XIIe siècle
    Commanditaire: 
    Dédicataire: 
    Langue:Latin
    Genre: 
    Forme: 
    Contenu:Récit de la vie de saint Laurent.
    Incipit: 
    Explicit: 
    Continuations: 
    Remaniements: 
    Traductions: 
    Voir aussi: 
    Manuscrits
    Éditions anciennes
    Éditions modernes
    • Nigel of Canterbury, The Passion of St. Lawrence, Epigrams and Marginal Poems; edited and translated by Jan M. Ziolkowski, Leiden, New York et Köln, Brill (Mittellateinische Studien und Texte, 14), 1994, xii + 323 p.
    Traductions modernes
    • en anglais:
      • The Book of Daun Burnel the Ass: Nigellus Wireker's Speculum stultorum, translated with an introduction and notes by Graydon W. Regenos, Austin, University of Texas Press, 1959, x + 166 p.
    Études
  4. Speculum stultorum

    Titre: 
    Date:XIIe siècle
    Commanditaire: 
    Dédicataire: 
    Langue:Latin
    Genre: 
    Forme:Prologue en prose et texte en vers
    Contenu: 
    Incipit:[Prologue]
    Dilecto sibi in Christo et semper diligendo fratri Willelmo, suus Nigellus salutem in summo et vero salutari. Librum tibi nuper misi, cujus et titulus et textus legentibus et non intelligentibus videtur esse ridiculosus; sed si singula subtiliter inspexeris, animumque scribentis et intentionem attenderis, licet stylus non minus sit rudis quam materia–
    [Texte]
    Suscipe pauca tibi veteris, Willelme, Nigelli
    Scripta, minus sapido nuper arata stylo.
    Hoc modicum novitatis opus tibi mitto legendum,
    Maxima pars animæ dimidiumque meæ…
    Explicit:… Sufficiant ista carmina tam modica.
    Te precor ergo pia prece, si quid lector in illis
    Inveniat vitium vel ratione carens,
    Corrigat ipse pie, me commendando Mariae
    Felici Nato, quod roget omnis homo!
    Explicit Speculum Stultorum.
    Manuscrits
    1. Bruxelles, KBR, 180, f. 122v-137v (P)
    2. Bruxelles, KBR, 3156, f. 35r-94v (O)
    3. Dublin, Trinity College Library, 440 (D)
    4. København, Kongelige biblioteket, S. 1364, f. 85-134 (Q)
    5. Lincoln, Cathedral Library, 105 (M)
    6. Lincoln, Cathedral Library, 191 (N)
    7. London, British Library, Additional, 38665 (K)
    8. London, British Library, Arundel, 23 (B)
    9. London, British Library, Cotton, Titus A. XX (C)
    10. London, British Library, Harley, 2422 (A)
    11. London, Lambeth Palace Library, 357 (L)
    12. München, Bayerische Staatsbibliothek, Codices latini monacenses, 14529, f. 154
      Fragment.
    13. Oxford, All Souls College Library, 37 (J)
    14. Oxford, Bodleian Library, Bodley, 496 (H)
    15. Oxford, Bodleian Library, Bodley, 761 (E)
    16. Oxford, Bodleian Library, Bodley, 780 (I)
    17. Oxford, Bodleian Library, Bodley, 851 (F)
    18. Oxford, Bodleian Library, Digby, 27 (G)
    19. Paris, Bibliothèque nationale de France, latin, 16519 (S)
    20. Praha, Univerzita Karlova, Ústřední knihovna, Cod. III. D. 17
      Fragment.
    21. Vaticano, Biblioteca Apostolica Vaticana, Reginensi latini, 1379, f. 1-70 (R)
    22. Wien, Österreichische Nationalbibliothek, 3154 (V1)
    23. Wien, Österreichische Nationalbibliothek, 3283 (V2)
    24. Wien, Österreichische Nationalbibliothek, 3467 (V3)
    25. Wien, Österreichische Nationalbibliothek, 3487, f. 1-56 (V4)
    26. Wien, Österreichische Nationalbibliothek, 3529, f. 1-74v (V5)
    27. Wien, Österreichische Nationalbibliothek, 4456, f. 2-26v (V6)
    28. Wien, Österreichische Nationalbibliothek, 12531, f. 85-133 (V7)
    29. Wolfenbüttel, Herzog August Bibliothek, 616 Helmst., f. 93-137 (W)
    30. Wrocław, Biblioteka uniwersytecka, IV. Q. 126, f. 153-181 (T)
    Éditions anciennes
    1. Liber qui titulatur Brunellus in speculo stultorum
      [Utrecht], [Nicolaus Ketelaer and Gerardus de Leempt], [vers 1474]
      ARLIMA: EA2564   GW: M51747   ISTC: iw00063000   USTC: 435248
      Exemplaire en ligne: [Utrecht]
    2. Liber qui titulatur Brunellus in speculo stultorum
      [Paris], [Guy Marchant], [vers 1483-1484]
      ARLIMA: EA2565   GW: M51745   ISTC: iw00064000   USTC: 761846
    3. Liber qui titulatur Brunellus in speculo stultorum
      [Paris], [Philippe Pigouchet], [vers 1490]
      ARLIMA: EA2566   GW: M51743   ISTC: iw00065000   USTC: 761847
      Exemplaire en ligne: [Gallica]
    4. Liber qui titulatur Brunellus in speculo stultorum
      [Leipzig], [Konrad Kachelofen], [vers 1490-1492]
      ARLIMA: EA2567   GW: M51741   ISTC: iw00066000   USTC: 749895
      Exemplaire en ligne: [Wolfenbüttel]
    5. Liber qui titulatur Brunellus in speculo stultorum
      Köln, [Kornelius von Zierikzee], 28 février 1498 (1499 n. st.)
      ARLIMA: EA2568   GW: M51740   ISTC: iw00067000   USTC: 749896
      Exemplaires en ligne: [Darmstadt] [München] [Oxford]
    6. Liber qui titulatur Brunellus in speculo stultorum
      Paris, Jean Marchant et Jean Petit, 1506
      ARLIMA: EA2569   USTC: 182740
    7. Brunellus Vigelli, et Vetula Ovidii. Seu: Opuscula duo auctorum incertorum: Prius quidem Vigelli, qui fertur, Speculum stultorum, Posterius verò libri tres de vetula, Ovidii, falsò sic dicti: Ambo ante duo propè Secula junctim publico charactere Coloniae excusa, nunc verò denuò ex Illustri quâdam Saxoniæ Inferioris Bibliothecâ depromta, et qui ê vetusto exemplari in hanc minusculam compagem bonâ fide conformata
      Wolfenbüttel, typis Sterniis, 1662
      ARLIMA: EA2269
      Exemplaires en ligne: [GB] [IA]
    Éditions modernes
    • The Anglo-Latin Satirical Poets and Epigrammatists of the Twelfth Century, now first collected and edited by Thomas Wright, London, Longman et Trübner (Rerum Britannicarum medii ævi scriptores, or Chronicles and Memorials of Great Britain and Ireland during the Middle Ages), 1872, 2 t., xxx + 392, 8 + 583 p. (ici t. 1, p. 3) t. 1, t. 2] [IA: t. 1, t. 2]
    • Nigel de Longchamps, Speculum stultorum, edited, with an introduction and notes, by John H. Mozley and Robert R. Raymo, Berkeley et Los Angeles, University of California Press (University of California Publications. English Studies, 18), 1960, 191 p.
    • Nigello di Longchamps, Speculum stultorum. Presentazione, traduzione e note a cura di Francesca Albini, Genova, Dipartimento di archeologia, filologia classica e loro tradizioni, Università di Genova (Pubblicazioni del D.AR.FI.CL.E T., 209), 2003, 229 p.
    Traductions modernes
    • en allemand:
      • Nigellus Wirikere, Narrenspiegel oder Burnellus, der Esel, der einen längeren Schwanz haben wollt, übersetzt von Karl Langosch, Leipzig, Insel (Insel-Bücherei, 668), 1982, 169 p.
    • en anglais:
      • The Book of Daun Burnel the Ass: Nigellus Wireker's Speculum stultorum, translated with an introduction and notes by Graydon W. Regenos, Austin, University of Texas Press, 1959, x + 166 p.
      • A Mirror for Fools, translated from the Latin with illustrations by Eve Graham, Notre Dame, University of Notre Dame Press, 1963, 143 p.
    • en italien:
      • Albini 2003 (voir sous Éditions modernes)
    Études
    • Batany, Jean, « Les convers chez quelques moralistes des XIIe et XIIIe siècles », Cîteaux, 20, 1969, p. 241–259.
    • Batany, Jean, « Le rôle du zoomorphisme dans le Speculum stultorum », Reinardus, n° spécial, 1993, p. 3-12. DOI: 10.1075/rein.si.02bat
    • Boutemy, André, « The manuscript tradition of the Speculum stultorum », Speculum, 8:4, 1933, p. 510-519. DOI: 10.2307/2855895
    • Boutemy, André, « Sur le "prologue en prose" et la date du Speculum stultorum », Revue de l'Université de Bruxelles, 40, 1934-1935, p. 67-90.
    • Mann, Jill, « The Speculum stultorum and the Nun's Priest's Tale », The Chaucer Review, 9:3, 1975, p. 262-282. [jstor.org]
    • Mann, Jill, « Does an author understand his own text? Nigel of Longchamp and the Speculum stultorum », The Journal of Medieval Latin, 17, 2007, p. 1-37. DOI: 10.1484/j.jml.2.305681
    • Mozley, John Henry, « On the text of the Speculum stultorum », Speculum, 4:4, 1929, p. 430-443. DOI: 10.2307/2847073
    • Mozley, John Henry, « On the text and manuscripts of the Speculum stultorum: II », Speculum, 5:3, 1930, p. 251-263. DOI: 10.2307/2848743
    • Raymo, Robert R., « Gower's Vox clamantis and the Speculum stultorum », Modern Language Notes, 70:5, 1955, p. 315-320. DOI: 10.2307/3039667
    • Smithies, Kathryn L., Introducing the Medieval Ass, Cardiff, University of Wales Press (Medieval Animals), 2020, xiv + 163 p.
    • Ziolkowski, Jan M., Talking Animals: Medieval Latin Beast Poetry, 750-1150, Philadelphia, University of Pennsylvania Press (Middle Ages), 1993, ix + 354 p.
  5. Lettres

    Titre: 
    Date:XIIe siècle
    Commanditaire: 
    Dédicataire: 
    Langue:Latin
    Genre: 
    Forme: 
    Contenu: 
    Incipit: 
    Explicit: 
    Continuations: 
    Remaniements: 
    Traductions: 
    Voir aussi: 
    Manuscrits
    Éditions anciennes
    Éditions modernes
    Traductions modernes
    Études
    • Mozley, J. H., « The Epistola ad Willelmum of Nigel Longchamps », Medium Ævum, 39, 1970, p. 13-20.
Permalien: https://arlima.net/no/5604


Voir aussi:
> Wikidata: Q1516858
Creative Commons License
Cette notice est mise à disposition en vertu d'un contrat Creative Commons.
Rédaction: Laurent Brun
Compléments: Johannes Hartau
Dernière mise à jour: 4 février 2023

Signaler une erreur ou une omission:

Courriel  Courriel

Mastodon    Facebook    Twitter