logo arlima

Querolus

Bibliographie

Titre:Querolus; Querolus sive Aulularia
Date:Fin du IVe siècle ou début du Ve siècle
Langue:Latin
Genre:Comédie
Forme:Vers
Contenu: 
Incipit: 
Explicit: 
Remaniements:Vital de Blois, Aulularia
Manuscrits
  1. Bruxelles, KBR, 5328 (B)
  2. Leiden, Universiteitsbibliotheek, Voss. lat. q° 83 (L)
  3. Paris, Bibliothèque nationale de France, latin, 8121A (R)
  4. Vaticano, Biblioteca Apostolica Vaticana, Palatini latini, 1615 (P)
  5. Vaticano, Biblioteca Apostolica Vaticana, Reginensi latini, 314 (R)
  6. Vaticano, Biblioteca Apostolica Vaticana, Vaticani latini, 4929 (V)
Éditions anciennes
  1. Querolus, antiqua comoedia, nunquam ante hac edita, quae in vetusto codice manuscripto Plauti Aulularia inscribitur. Nunc primùm à Petro Daniele Aurelio luce donata, et notis illustrata. Ad illustriss. amplissimúmque cardinalem Odonem Castilionaeum.
    Paris, Robert Estienne, 1564
    ARLIMA: EA3038   USTC: 153588
    Exemplaires en ligne: [GB] [IA]
  2. Querolus, antiqua comoedia, nunquam ante hac edita, quae in vetusto codice manuscripto Plauti Aulularia inscribitur. Nunc primùm à Petro Daniele Aurelio luce donata, et notis illustrata. Ad illustriss. amplissimúmque cardinalem Odonem Castilionaeum.
    Paris, s. n., 1564
    ARLIMA: EA3039   USTC: 139599
  3. Querolus, antiqua comoedia, nunquam ante hac edita, quae in vetusto codice manuscripto Plauti Aulularia inscribitur. Nunc primùm à Petro Daniele Aurelio luce donata, et notis illustrata. Ad illustriss. amplissimúmque cardinalem Odonem Castilionaeum.
    [Heidelberg], H. Commelini, 1595
    ARLIMA: EA3040   USTC: 684209
    Exemplaires en ligne: [GB] [IA] [München]
  4. Querolus, antiqua comoedia, nunquam ante hac edita, quae in vetusto codice manuscripto Plauti Aulularia inscribitur. Nunc primùm à Petro Daniele Aurelio luce donata, et notis illustrata. Ad illustriss. amplissimúmque cardinalem Odonem Castilionaeum.
    Paris, s. n., 1595
    ARLIMA: EA3041   USTC: 199125
  5. M. Acci Plauti Sarsinatis Umbri Comoediae XX superstites: et deperditarum fragmenta
    Frankfurt am Main, Rosa, Jonas, 1610
    ARLIMA: EA3042   USTC: 2136702
  6. M. Acci Plauti Sarsinatis Umbri Comoediae XX superstites: et deperditarum fragmenta
    Frankfurt am Main, Rosa, Jonas, 1616
    ARLIMA: EA3043
  7. M. Acci Plauti Sarsinatis Umbri Comoediae XX superstites: et deperditarum fragmenta
    Frankfurt am Main, Rosa, Jonas, 1619
    ARLIMA: EA3044
  8. M. Acci Plauti Sarsinatis Umbri Comoediae XX superstites: et deperditarum fragmenta. Philippus Pareus tertiùm recensuit: ac notis perpetuis illustravit. Accesserunt praeter Gildae Sapientia Querolum, etiam Animadversionum Ablegmina. Editio absolutissima.
    Frankfurt am Main, in officina libraria Philippi Jacobi Fischeri, 1641
    ARLIMA: EA3045
    Exemplaire en ligne: [GB: ex. 1, ex. 2] [IA]
Éditions modernes
  • Querolus sive Aulularia incerti auctoris comoedia togata accedit comoediae textus ad comicos numeros redactus a S. C. Klinkhamer = Querolus sive Aulularia, commedia togata tradotta per la prima volta dal Prof. Ab. Giovanni Berengo vi si aggiunge il testo della commedia ridotto in versi comici da S. C. Klinkhamer, Venezia, Antonelli, 1851, xviii + 204 col. [GB] [IA]
  • Aulularia sive Querolus Theodosiani aevi comoedia Rutilio dedicata edidit Rudolfus Peiper, Leipzig, Teubner (Bibliotheca scriptorum graecorum et romanorum Teubneriana), 1875, xl + 68 p. [GB] [IA]
  • Le Querolus, comédie latine anonyme. Texte en vers restitué d'après un principe nouveau et traduit pour la première fois en français; précédé d'un examen littéraire de la pièce par L. Havet, Paris, Vieweg (Bibliothèque de l'École des hautes études. Sciences philosophiques et historiques, 41), 1880, viii + 363 p. [GB] [IA]
    Compte rendu: Gaston Boissier, dans Journal des savants, 1881, p. 159-170 et 274-286. [Pers] [Gallica] [GB] [HT] [IA]
  • Querolus (le Grognon). Texte établi et traduit par Léon Hermann, Bruxelles, Demarez, 1937, 128 p.
  • Querolus sive Aulularia incerti auctoris comoedia una cum indice verborum edidit Gunnar Ranstrand, Göteborg, Wettergren i Kerbers Förlag (Acta Universitatis Gotoburgensis. Göteborgs högskolas årsskrift, 57:1), 1951, ix + 99 p.
  • Incerti auctoris Querolus sive Aulularia recensuit italice vertit Franciscus Corsaro, Catania, Movimento europeo per la difesa del latino, 1964, xvi + 237 p.
  • Griesgram, oder die Geschichte vom Topf = Querolus sive Aulularia, Lateinisch und deutsch von Willi Emrich, Berlin, Akademie Verlag (Schriften und Quellen der Alten Welt, 17), 1965, vi + 194 + [8] p. de pl.
  • Querolus sive Aulularia: la nuova cronologia e il suo autore, éd. Anna Masera, Firenze, Le Lettere (Filologia, testi e studi, 3), 1991, x + 234 p.
  • Querolus (Aulularia) = Le grincheux (comédie de la petite marmite), texte établi et traduit par Catherine Jacquemard-Le Saos, Paris, Les Belles Letres (Collection des universités de France. Série latine, 319), 1994, lxxix + 129 p.
  • Caius Laetus Avianus, Œuvres, éditées et traduites par Léon Herrmann, Bruxelles, Latomus (Latomus, 96), 1968, 177 p.
Traductions modernes
  • en allemand:
    • Emrich 1965 (voir sous Éditions modernes)
  • en anglais:
    • The Complete Roman Drama, trad. G. E. Duckworth, New York, Random House, 1952, t. 2, p. 891-952.
  • en français:
    • Havet 1880 (voir sous Éditions modernes)
    • Herrmann 1937 (voir sous Éditions modernes)
    • Herrmann 1968 (voir sous Éditions modernes)
    • Jacquemard-Le Saos 1994 (voir sous Éditions modernes)
  • en italien:
    • Berengo et Klinkhamer 1851 (voir sous Éditions modernes)
    • Corsaro 1964 (voir sous Éditions modernes)
Études
  • Bertini, Ferruccio, « Le "commedie elegiache" del XIII secolo », Tredici secoli di elegia latina. Atti del Convegno Internazionale, Assisi, 22-24 aprile 1988, éd. G. Catanzaro et F. Santucci, Assisi, 1989, p. 249-263.
  • Bianchi, Dante, « Per il Querolus di anonimo e l'Aulularia di Vitale di Blois », Rendiconti dell'Istituto lombardo, 89, 1956, p. 63-78.
  • Brozek, Mieczysław, Ostatnia komedia rzymska (Querolus), Wrocław, Warszawa, Kraków et Gdánsk, Ossolineum (Polska akademia nauk-oddział w krakowie. Prace komisji filologii klasycznej, 17), 1978, 108 p.
  • Castro Caridad, Eva, Introducción al teatro latino medieval. Textos y públicos, Santiago de Compostela, Universidade de Santiago de Compostela, 1996.
  • Castro Caridad, Eva, Dramas escolares latinos (siglos XII y XIII), Madrid, 2001.
  • Cavallin, S., « Bemerkungen zu Querolus », Eranos, 49, 1951, p. 137-158.
  • Corsaro, Francesco, « Garbata polemica anticristiana nella anonima commedia tardoimperiale Querolus siue Aulularia », Oikumene. Studi paleocristiani pubblicati in onore del Concilio ecumenico vaticano 2, Catania, 1964, p. 523-533.
  • Corsaro, Francesco, Querolus. Studio introduttivo e commentario, Bologna, Patron, 1965, 167 p.
  • Dezeimeris, Reinhold, « Note sur l'auteur du Querolus », Actes de l'Académie des sciences, belles-lettres et arts de Bordeaux, 1874.
  • Dezeimeris, Reinhold, « Études sur le Querolus », Actes de l'Académie des sciences, belles-lettres et arts de Bordeaux, 1880.
  • Guériaud, Pierre, Le Querolus: une comédie à thèse face à l'histoire, à la mentalité et aux lettres de son temps, thèse de doctorat, Université de Lyon III, 1979, 270 p.
  • Herrmann, Léon, « L'auteur du Querolus », Revue belge de philologie et d'histoire, 26:3, 1948, p. 538-540. [Persée] DOI: 10.3406/rbph.1948.1791
  • Heyl, Wilhelm, De Querolo comoedia quaestiones selectae, Gießen, Kindt, 1912, 117 p. [HT] [IA]
  • Johnston, George Wesley, The Querolus, a Syntactical and Stylistic Study: A Dissertation in the John Hopkins University, Toronto, The Publisher's Syndicate, 1900, vii + 72 p. [GB] [IA]
  • Küppers, J., « Zum Querolus (p. 17.7-22 R) und seiner Datierung », Philologus, 123, 1979, p. 303-323.
  • Küppers, J., « Die spätantike Prosakomödie Querolus sive Aulularia und das Problem ihrer Vorlagen », Philologus, 133, 1989, p. 82-103.
  • Lana, Italo, Analisi del Querolus, Torino, Giappichelli (Corsi universitari), 1979, 162 p.
  • Lockwood, Dean P., « The plot of the Querolus and the folk-tales of disguised treasure », Transactions and Proceedings of the American Philological Association, 44, 1913, p. 215-232. DOI: 10.2307/282553
  • Molina Sánchez, Manuel, Estudio escénico, literario y comparativo de "Aulularia" de Plauto, "Querolus sive Aulularia" y "Aulularia" de Vital de Blois, thèse de doctorat, Universidad de Granada, 1985.
  • Molina Sánchez, Manuel, « Los personajes de Sycophanta y Sardanapallus del Querolus y sus correspondientes en la Aulularia de Vital de Blois », Medioevo romanzo, 10, 1985, p. 339-347.
  • Molina Sánchez, Manuel, « Plauti per uestigia. La auctoritas plautina en la comedia latina medieval: los ejemplos del anónimo Querolus siue Aulularia y de la Aulularia de Vital de Blois », Cuadernos de filología clásica. Estudios latinos, 27, 2007, p. 117-133.
  • Pichon, René, Les derniers écrivains profanes. Les panégyristes — Ausone — Le Querolus — Rutilius Namatianus, Paris, Leroux (Études sur l'histoire de la littérature latine dans les Gaules), 1906, ix + 322 p. [GB] [IA]
  • Reinhardstoettner, Karl von, Die klassischen Schriftsteller des Altertums in ihrem Einflusse auf die späteren Litteraturen. Erster Band: Plautus. Spätere Bearbeitungen plautinischer Lustspiele. Ein Beitrag zur vergleichenden Litteraturgeschichte, Leipzig, Friedrich, 1886, xvi + 793 p. [GB] [IA: ex. 1, ex. 2]
  • Suess, Wilhelm, « Über das Drama Querolus sive Aulularia », Rheinisches Museum für Philologie, 91, 1942, p. 59-122.
  • Thomas, Paul, « Le Querolus et les justices de village », Philologie et linguistique. Mélanges offerts à Louis Havet par ses anciens élèves et ses amis à l'occasion du 60e anniversaire de sa naissance le 6 janvier 1909, Paris, Hachette, 1909, p. 529-535. [HT] [IA: ex. 1, ex. 2]
  • von Premerstein, Anton, « Zum Codex Remensis des Phaedrus und Querolus », Mittheilungen des österreichischen Vereins für Bibliothekswesen, 1, 1897, p. 1-7.
Répertoires bibliographiques
  • Lassandro, D., et E. Romano, « Rassegna bibliografica degli studi sul Querolus », Bolletino di studi latini, 21, 1991, p. 26-51.
  • Rolland, Joachim, Essai bibliographique sur le "Querolus" (fin du IVe siècle-début du Ve), comédie de l'extrême décadence latine, Paris, Revue des études littéraires, 1921, 8 p.
  • Rolland, Joachim, Essai bibliographique sur le "Querolus" (fin du IVe siècle-début du Ve), comédie de l'extrême décadence latine, Paris, Revue des études littéraires, 1927, 15 p.
Permalien: https://arlima.net/no/7699


Voir aussi:
> ——
Creative Commons License
Cette notice est mise à disposition en vertu d'un contrat Creative Commons.
Rédaction: Laurent Brun
Dernière mise à jour: 30 mai 2019

Signaler une erreur ou une omission:

Courriel  Courriel

Mastodon    Facebook    Twitter