logo arlima

De arte loquendi et tacendi

Œuvre d'Albertano da Brescia

Bibliographie

Titre:Ars loquendi et tacendi; De arte loquendi et tacendi; Doctrina loquendi et tacendi
Date:1246
Dédicataire:Son fils Stefano
Langue:Latin
Genre: 
Forme:Prose
Contenu: 
Incipit:Quoniam in dicendo multi errant nec est aliquis qui linguam suam ad plenum valeat domare, beato Jacobo hoc testante, qui dixit: Natura bestiarum et serpentum ac volucrum et ceterorum domatur et a natura humana domita sunt, linguam autem suam nemo domare potest…
Explicit:… et sic poteris doctrinam dicendi ac faciendi in promptu habere. Deum insuper exora, qui mihi donavit predicta tibi narrare, ut ad eterna gaudia nos faciat pervenire. Amen. Explicit liber de doctrina dicendi et tacendi ab Albertano causidico Brixiensi de ora sancte Agathe compositus et compilatus, sub anno Domini M.CC.XLV de mense decembris.
Traductions:Traduction anonyme du XIIIe siècle (français)
Traduction abrégée et remaniée par Brunetto Latini dans son Tresor (français)
Traduction anonyme pour Amédée VIII de Savoie (français)
L'art et science de bien parler et de soy taire (français)
La doctrine et enseignement pour savoir parler et taire (français)
Andrea da Grosseto, Libro della dottrina del parlare e del taciere (italien)
Soffredi del Grazia, Lo libro de la doctrina del dire e del tacere (italien)
Manuscrits
Éditions anciennes
Plusieurs dizaines d'éditions, dont:
  • De arte loquendi et tacendi, Basel, Martin Flach, 1472.
Éditions modernes
  • Sundby, Thor, Brunetto Latinos levnet og skrifter, København, Jacob Lunds Boghandel, 1869, 206 + cxliv p. (ici p. lxxxv-cxix) [GB] [IA: ex. 1, ex. 2]
    Compte rendu: Gaston Paris, dans Revue critique d'histoire et de littérature, 5:2, 1870, p. 1-4. [Gallica] [GB] [HT] [IA]
  • Albertano da Brescia, Liber de doctrina dicendi et tacendi: la parola del cittadino nell'Italia del Duecento, a cura di Paola Navone, Firenze, SISMEL - Edizioni del Galluzzo (Per verba, 11), 1998, cxxix + 62 p.
Traductions modernes
  • en italien:
    • Navone 1998 (voir sous Éditions modernes)
Études
  • Gualdo, Irene, « "Dire quasi la stessa cosa". Metamorfosi di un volgarizzamento », TranScript, 1:1, 2022, p. 11-36. DOI: 10.30687/TranScript/2785-5708/2022/01/002
  • Vaccaro, Giulio, « L'arte del dire e del tacere. Un censimento dei manoscritti del De doctrina loquendi et tacendi nei volgari italiani", Medioevo letterario d'Italia, 8, 2011, p. 9-55.
  • Vaccaro, Giulio, « L'arte del dire e del tacere. Un censimento dei manoscritti del De doctrina tacendi et loquendi nei volgari italiani », "Significar per verba". Laboratorio dantesco. Atti del convegno (Università di Udine, 22-23 ottobre 2015), éd. D. De Martino, Ravenna, Longo Editore, 2018, p. 203-263.
Permalien: https://arlima.net/no/13585


Voir aussi:
> Wikidata: Q131521593
Creative Commons License
Cette page est mise à disposition en vertu d'un contrat Creative Commons.
Rédaction: Laurent Brun
Dernière mise à jour: 20 décembre 2024

Signaler une erreur ou une omission:

Courriel  Courriel

Mastodon