logo arlima

Salomon et Marcolfus

Bibliographie

Titre:Dialogus Salomonis et Marcolfi; Salomon et Marcolfus
Date:Au plus tard au XIIIe siècle
Langue:Latin
Genre: 
Forme:Prose
Contenu:Dialogue burlesque entre le roi Salomon et le paysan Marcoulf.
Incipit:Cum staret rex Salomon super solium David, patris sui, plenus sapiencia et diviciis, vidit quendam hominem Marcolfum nomine a parte orientis venientem, valde turpissimum et deformem, sed eloquentissimum. Uxorque eius erat cum eo, que eciam nimis erat terribilis…
Explicit:… et Lebna et Odollam et Macedam nullam arborem illarum Marcolfus elegit suo suspendio. Et cum non possent invenire arborem, quam Marcolfus eligeret, dimiserunt eum. Et sic Marcolfus evasit manus regis Salomonis.
Traductions:Salomon and Marcolphus (anglais)
Salomon et Marcolfus (français)
Manuscrits
  1. Berlin, Staatsbibliothek und Preussischer Kulturbesitz, lat. fol. 319, f. 173r-177r, XV (Q)
  2. Berlin, Staatsbibliothek und Preussischer Kulturbesitz, lat. qu. 256, f. 116v-122r, v. 1470 (G)
  3. Berlin, Staatsbibliothek und Preussischer Kulturbesitz, lat. qu. 361, f. 1v-7v, 1424 (L)
  4. Darmstadt, Universitäts- und Landesbibliothek, 2225, f. 59r-v, XV (U)
  5. Erfurt, Universitätsbibliothek, Biblioteca Amploniana, Q. 124, f. 193v-194r, 2/2 XIV (A)
  6. Gdańsk, Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna, 1947, f. 190r-196r, 2/2 XV (D)
  7. Klosterneuburg, Stiftsbibliothek, 278, f. 213vb-218vb, XV (m)
  8. Klosterneuburg, Stiftsbibliothek, 305, f. 103va-107vb, XV (n)
  9. Kraków, Biblioteka Jagiellońska, 554 (DD II 4), p. 137a-143b, XV (S)
  10. Kraków, Biblioteka Jagiellońska, 1950 (BB XXVI 19), f. 140r-155v, fin XVI (T)
  11. Leipzig, Universitätsbibliothek, Rep.II.159 (alt 114), f. 1r-24v, v. 1491 (K)
  12. Lviv (Lemberg), Bibl. Ossolin. Leopold., 802, f. 113r-117r, XV (R)
  13. München, Bayerische Staatsbibliothek, Codices germanici monacenses, 640, f. 86r-92r, v. 1470 (g)
  14. München, Bayerische Staatsbibliothek, Codices germanici monacenses, 3974, f. 214va-215vb, 193vb, 194ra, 194vb, 195vb, 200rb, 201rb, 201vb et 202rb, XV (F)
  15. München, Bayerische Staatsbibliothek, Codices germanici monacenses, 3974, f. 213va-215va, mil. XV (p)
  16. München, Bayerische Staatsbibliothek, Codices latini monacenses, 5015, f. 1r-3r, mil. XV (B)
  17. Salzburg, Erzabtei Sankt Peter, VII. 42. a., f. 273r-278v, fin XV (E)
  18. Wien, Österreichische Nationalbibliothek, 3092, f. 151va-157va, mil. XV (N)
  19. Wien, Österreichische Nationalbibliothek, 3337, f. 229v-234v, XV (O)
  20. Wien, Österreichische Nationalbibliothek, 3342, f. 35r-36r, 4/4 XV (P)
  21. Wien, Österreichische Nationalbibliothek, 5167, f. 260ra-270va, XV (M)
  22. Wrocław, Biblioteka uniwersytecka, IV. Qu. 16, f. 133v-144r, XV (l)
  23. Würzburg, Universitätsbibliothek, M. ch. f. 65, f. 62r-77v, 1434 (C)
Éditions anciennes
Éditions modernes
  • Salomon et Marcolfus. Kritischer Text mit Einleitung, Anmerkungen, Übersicht über die Sprüche, Namen- und Wörterverzeichnis, herausgegeben von Walter Benary, Heidelberg, Winter (Sammlung mittellateinischer Texte, 8), 1914, xl + 56 p. [HT] [IA]
  • Solomon and Marcolf. Introduction and Commentary by Jan M. Ziolkowski, Cambridge (USA) et London, Department of the Classics, Harvard University (Harvard Studies in Medieval Latin, 1), 2008, xvii + 451 p.
Traductions modernes
  • en anglais:
    • Ziolkowski 2008 (voir sous Éditions modernes)
Études
  • Barbiellini Amidei, Beatrice, « Sotto le maschere di Arnaut. Alcuni appunti in margine all'esegesi di Arnaut Daniel », Romania, 123, 2005, p. 28-50. DOI: 10.3406/roma.2005.1346
  • Bradbury, Nancy Mason, « Rival wisdom in the Latin Dialogue of Solomon and Marcolf », Speculum, 83:2, 2008, p. 331-365. [jstor.org] DOI: 10.1017/S003871340001335X
  • Cortese-Pagani, Gina, « II Bertoldo di G. C. Croce ed i suoi fonti », Studi medievali, 3, 1911, p. 533-602.
  • Griese, Sabine, Salomon und Markolf: ein literarischer Komplex im Mittelalter und in der frühen Neuzeit. Studien zu Überlieferung und Interpretation, Tübingen, Niemeyer (Hermaea, n. F., 81), 1999, ix + 381 p.
  • Marini, Q., « La dissacrazione come strumento di affermazione ideologica. Una lettura del Dialogo di Salomone e Marcolfo », Studi medievali, 28, 1987, p. 667-705.
  • Roy, Bruno, « Renart, Trubert, Audigier, Marcoul: tous vulgaires? », Cy nous dient... Dialogue avec quelques auteurs médiévaux, Orléans, Paradigme (Medievalia, 28), 1999, p. 87-95.
  • Schulze-Busacker, Elisabeth, La didactique profane au Moyen Âge, Paris, Classiques Garnier (Recherches littéraires médiévales, 11), 2012, 282 p.
    Comptes rendus: Antoine Calvet, dans Kritikon litterarum, 40:3-4, 2013, p. 149-152. [www] — Pierre-Yves Badel, dans Romania, 132, 2014, p. 262-266. [persee.fr] — Luke Sunderland, dans Zeitschrift für romanische Philologie, 130:4, 2014, p. 1200-1201. DOI: 10.1515/zrp-2014-0119
Répertoires bibliographiques
Permalien: https://arlima.net/no/1988


Voir aussi:
> ——
Creative Commons License
Cette notice est mise à disposition en vertu d'un contrat Creative Commons.
Rédaction: Laurent Brun
Dernière mise à jour: 3 juillet 2017

Signaler une erreur ou une omission:

Courriel  Courriel

Mastodon    Facebook    Twitter