logo arlima

Venance Fortunat

Venantius Honorius Clementianus Fortunatus

Biographie

Mort peu après 600

Poète, compositeur et évêque de Poitiers

Bibliographie

Recueils
  • Migne, J.-P., éd., Patrologiae cursus completus, sive Biblioteca universalis, integra, uniformis, commodo, œconomica omnium s.s. Patrum, doctorum scriptorumque ecclesiasticorum qui ab aevo apostolico ad usque Innocenti III tempora floruerunt. Series Latina, Paris, Migne, 1844-1864, 221 t. (t. 72)
    Tome 72 [GB: ex. 1] [IA: ex. 1]
  • Venanti Honori Clementiani Fortunati opera poetica, éd. F. Leo, Berlin, 1881 (MGH, AA, IV). [dMGH]
    • LIBER PRIMUS:
      • Ad Vitalem episcopum Ravennensem, p. 7-8
      • Versus de templo domni Andreae quod aedificavit Vitalis episcopus Ravennensis, p. 8-9
      • De basilica domni Stephani, p. 9
      • De basilica S. Martini, p. 9
      • In cellulam S. Martini ubi pauperem vestivit rogante Gregorio episcopo, p. 9-10
      • De basilica S. Martini, p. 10-11
      • In honorem basilicae S. Martini quam aedificaverunt Basilius et Baudegundis, p. 11
      • De basilica S. Vincenti ultra Garonnam, p. 11-12
      • Item de basilica S. Vincenti Vernemetis, p. 12-13
      • De domno Nazario, p. 13
      • De basilica domni Dionysi, p. 13-14
      • De basilica S. Bibiani, p. 14
      • De basilica S. Eutropis, p. 15
      • De calice Leonti episcopi, p. 15
      • De Leontio episcopo, p. 16-18
      • Hymnus de Leontio episcopo, p. 19-21
      • Ad placidinam, p. 21
      • De bissonno villa Burdegalensi, p. 22
      • De Vereginis villa Burdegalensi, p. 22-23
      • De Praemiaco villa Burdegalensi, p. 23
      • De Egircio flumine, p. 24-25
    • LIBER SECUNDUS:
      • De cruce domini, p. 27
      • In honore sanctae crucis, p. 27-28
      • Item versus in honore sanctae crucis vel oratorii domus ecclesiae apud Toronos, p. 29
      • Item de signaculo sanctae crucis, p. 30-31
      • De signaculo S. crucis, p. 32-33
      • Hymnus in honore sanctae crucis, p. 34-35
      • De domno Saturnino, p. 35-36
      • De launebode qui aedificavit templum S. Saturnini, p. 36-37
      • Ad clerum Parisiacum, p. 37-39
      • De ecclesia Parisiaca, p. 39-40
      • De baptisterio Magantiae, p. 40-41
      • De basilica S. Georgi, p. 41
      • De oratorio Trasarici, p. 41-42
      • De S. Agaunensibus, p. 42-43
      • De S. Hilario, p. 43
      • De S. Medardo, p. 44-48
    • LIBER TERTIUS:
      • Ad Eufronium episcopum Turonensem, p. 49-50
      • Ad eundem, p. 50-51
      • Ad eundem, p. 51
      • Ad Felicem episcopum Namneticum, p. 52-54
      • Item ad Felicem episcopum ex nomine suo, p. 54
      • Item ad Felicem episcopum de dedicatione ecclesiae suae, p. 55-56
      • In honore eorum quorum ibi reliquae continentur, p. 56-58
      • Item ad eundem in laude, p. 58-59
      • Ad Felicem episcopum de pascha, p. 59-62
      • De domno Felice Namnetico, cum fluvium alibi detorqueret, p. 62-63
      • De Nicetio episcopo Treverensi, p. 63-64
      • Item de castello eiusdem super Mosella, p. 64-65
      • Ad Vilicum episcopum Mettensem, p. 65-66
      • De pontifice Carentino Coloniae, p. 67-68
      • De Igidio episcopo Remorum, p. 68-69
      • Ad Hilarium, p. 69
      • De Bertechramno episcopo, cum elevatur in currum, p. 69-70
      • Item ad eundem de opusculis suis, p. 70
      • Ad agricolam episcopum, p. 70-71
      • Ad Felicem episcopum Biturigum, scriptum in turrem eius, p. 71
      • Domino sancto atque apostoliciss actibus praeconando, domno pio et peculiariter dulci in Christo, patri Avito papae Fortunatus humilis, p. 71-72
      • Ad eundem, p. 72
      • De domno Agerico episcopo de Vereduno, p. 73-74
      • Ad virum venerabilem Anfionem presbyterum, p. 74-75
      • Ad Paternum abbatem de codice emendato, p. 75
      • Ad Rucconem diaconum, modo presbyterum, p. 75 à 76
      • Ad archidiaconum de Meldis, p. 76
      • Ad Iohannem diaconum, p. 76
      • Ad Anthimium diaconum, p. 76-77
      • Ad Sindulfum diaconum, p. 77-78
    • LIBER QUARTUS:
      • Epitaphium Eumeri episcopi civitatis Namneticae, p. 79-80
      • Epitaphium domni Gregori episcopi civitatis Lingonicae, p. 80
      • Epitaphium domni Tetrici episcopi civitatis Lingonicae, p. 80-81
      • Epitaphium domni Galli episcopi civitatis Arvernae, p. 81-82
      • Epitaphium Roriciorum episcoporum civitatis Limovecinae, p. 82-83
      • Epitaphium Exoci episcopi civitatis Limovecinae, p. 83
      • Epitaphium Chalacterici episcopi civitatis Carnotenae, p. 83-84
      • Epitaphium Cronopi episcopi civitatis Petrocoricae, p. 84-85
      • Epitaphium Leonti episcopi anterioris civitatis Burdegalensis, p. 85-86
      • Epitaphium Leonti episcopi sequentis civitatis Burdegalensis, p. 86-87
      • Epitaphium Victoriani abbatis de monasterio Asanae, p. 87
      • Epitaphium Hilari presbyteri, p. 88
      • Epitaphium Servilionis presbyteri, p. 88-89
      • Epitaphium domni Praesidi, p. 89
      • Epitaphium Boboleni diaconi, p. 89
      • Epitaphium Attici, p. 90
      • Epitaphium Arcadi invenis, p. 90
      • Epitaphium Basili, p. 91
      • Epitaphium Arachari, p. 91-92
      • Epitaphium Brumachi, p. 92
      • Epitaphium Avoli, p. 92
      • Epitaphium Innocentum, p. 93
      • Epitaphium Iuliani, p. 93
      • Epitaphium Orienti, p. 94
      • Epitaphium Theudechildae reginae, p. 94-95
      • Epitaphium Vilithutae, p. 95-99
      • Epitaphium Eufrasiae, p. 99-100
      • Epitaphium Eusebiae p.100
    • LIBER QUINTUS:
      • Ad Martinum episcopum Galliciae, p. 101-103
      • Item ad eundem, p. 104-106
      • Ad cives Turonicos de Gregorio episcopo p.106-107
      • Item versus in natalacio Gregori episcopi, cum antiphona dicere rogaretur, in mensa dictum, p. 107
      • Item ad eundem de Iudaeis conversis per Avitum episcopum Arvernum, p. 107-112
      • Ad Syagrium episcopum Augustidunensem, p. 112-117
      • Item ad Felicem episcopum Namneticum, p. 118
      • Ad Gregorium episcopum pro itiner, p. 118-119
      • Ad eundem pro invitatione, p. 119
      • Ad eundem pro commendatione mulieris, p. 120
      • Ad eundem de itinere suo p.120
      • Ad eundem salutatoria, p. 120
      • Ad eundem pro pomis et grafiolis, p. 121
      • Ad eundem de commendatione puellae, p. 121
      • Item ad eundem de commendatione peregrini, p. 122
      • Ad eundem salutatoria, p. 122
      • Item ad eundem salutatoria, p. 122
      • Dominis sanctis atque apostolicis in Christo patribus ecclesiae pontificibus Fortunatus, p. 122-123
      • Ad Aredium abbatem, p. 123
    • LIBER SEXTUS:
      • De domno Sigiberetho rege et Brunichilde regina, p. 124-130
      • De Chariberetho rege, p. 131-134
      • De Theudechilde, p. 134-135
      • De Berthichilde, p. 135-136
      • De Gelesuintha, p. 136-146
      • De horto Ultrogothonis, p. 146-147
      • Ad Cantumblandum villam de pomis dictum, p. 147
      • De Coco qui ipsi navem tulit, p. 148-149
      • Ad Dynamium de Massilia, p. 149-150
      • Item ad Dynamium, p. 150-152
    • LIBER SEPTIMUS:
      • Ad Gogonem, p. 153-154
      • Ad eundem cum me rogaret ad cenam, p. 154-155
      • Item ad eundem, p. 155
      • Item ad eundem, p. 155-156
      • De Bodegisilo duce, p. 156-157
      • De Palatina filia Galli Magni episcopi, uxore Bodegisili ducis, p. 158
      • De Lupo duce, p. 159-161
      • Ad eundem, p. 161-163
      • Item ad Lupum ducem, p. 163-164
      • Ad Magnulfum fratrem Lupi, p. 164
      • Ad Iovinum inlustrem ac patricium et rectorem provinciae, p. 165
      • Item ad eundem, p. 165-168
      • Ad Felicem socium, p. 169
      • De Mummoleno, p. 169-170
      • De Berulfo comite, p. 170
      • De Condane domestico, p. 170-172
      • Ad Gunduarium, p. 172
      • Ad Flavum, p. 172-173
      • Item ad Flavum et Euodium, p. 173
      • Ad Sigimundum, p. 174
      • Ad Sigimundum et Alagisilum, p. 174
      • Ad Bosonem referendarium, p. 175
      • Ad Paternum, p. 175
      • Versus in gavatis, p. 175-176
      • Ad Galactorium comitem, p. 177
    • LIBER OCTAVUS:
      • Ex nomine suo ad diversos, p. 178-180
      • De itinere suo, cum ad domnum Germanum ire deberet et a domnaRadegunde teneretur, p. 180-181
      • De virginitate, p. 181-191
      • Ad Virgines, p. 192-193
      • Ad domnam Radegundem, p. 193
      • Ad eandem de violis, p. 193
      • Ad eandem de floribus super altare, p. 194
      • Item ad eandem pro floribus transmissis, p. 194-195
      • Ad eandem cum se reclauderet, p. 195
      • Ad eandem cum rediit, p. 195-196
      • Ad Gregorium episcopum pro infirmitate sua, p. 196
      • Ad eundem pro causa abbatissae, p. 196-197
      • Ad eundem, p. 197
      • Ad eundem salutatoria, p. 198
      • Ad eundem salutatoria p.198
      • Ad eundem salutatoria, p. 198
      • Ad eundem salutatoria, p. 199
      • Ad eundem salutatoria, p. 199
      • Ad eundem pro villa praestita, p. 199
      • Ad eundem precatoria pro ipso agro, p. 200
      • Ad eundem pro pellibus transmissis, p. 200
    • LIBER NONUS:
      • Ad Chilpericum regem quando synodus Brinnaco habita est, p. 201-205
      • Item ad Chilpericum regem et Fredegundem reginam, p. 205-209
      • Item ad Chilpericum et Fredegundem, p. 209-210
      • Epitaphium super sepulchrum domni Chlodoberethi, p. 210
      • Epitaphium Dagoberethi, p. 211
      • Ad Gregorium episcopum pro metris Sapphicis, p. 211
      • Item ad Gregorium episcopum, p. 212-214
      • Ad Baudovaldum episcopum, p. 215
      • Ad Sidonium episcopum, p. 215-216
      • Ad Ragnemodum episcopum, p. 216
      • Ad Droctoveum abbatem, p. 217
      • Ad Faramodum referendarium, p. 217
      • Ad Lupum et Waldonem diaconos, p. 217-218
      • De basilica sancti Laurenti trabe, p. 218
      • De domo lignea, p. 219
      • Ad Chrodinum ducem, p. 219-220
    • LIBER DECIMUS:
      • Expositio orationis dominicae, p. 221-229
      • Ad virum inlustrem Salutarem, p. 229-231
      • Item alia, p. 231-232
      • Item alia, p. 233
      • De oratorio Artannensi, p. 234
      • De ecclesia Toronicam quae per Gregorium episcopum renovata est, p. 234-238
      • Ad Childeberethum regem et Brunichildem reginam, de natale sancti Martini pontificis Toronici, p. 239-241
      • Ad eosdem in laude, p. 241
      • De navigio suo, p. 242-244
      • Versus de oratorio Artannensi, p. 244-245
      • Versus facti in mensa in villa sancti Martini ante discriptores, p. 245-246
      • Pro puella a iudicibus capta, p. 246-247
      • Ad episcopos in commendatione peregrini, p. 247-248
      • De Platone episcopo, p. 248
      • Ad Armentariam matrem domni Gregorii episcopi, p. 248-249
      • Pro comitatu eius Sigoaldo, p. 249
      • Ad Sigoaldum comitem, quod pauperes pro rege paverit, p. 249-251
      • De prandio defensoris, p. 251
      • Ad Galactorium comitem, p. 251-252
    • LIBER UNDECIMUS:
      • Expositio symboli, p. 253-258
      • Item aliud ad domnam Radegundem, p. 258
      • Item aliud ad eandem de natalicio abbatissae, p. 259
      • Item aliud ad eandem ut vinum bibat, p. 259
      • Item aliud ad abbatissam de natali suo, p. 260
      • Item aliud ad eandem, p. 260-261
      • Item aliud ad eandem, p. 261
      • Item aliud ad eandem, p. 261
      • Item aliud ad eandem pro eulogiis transmissis, p. 262
      • Item aliud de cadem re, p. 262-263
      • Item aliud de floribus, p. 263
      • Item aliud pro eulogiis, p. 263-264
      • Item aliud pro castaneis, p. 264
      • Item aliud pro lacte, p. 264
      • Item aliud pro lacte, p. 264
      • Item aliud pro prandio, p. 265
      • Item aliud pro munere suo, p. 265
      • Item aliud pro prunellis, p. 265-266
      • Pro aliis deliciis et lacte, p. 266
      • Pro ovis et prunis, p. 266
      • De absentia sua, p. 266
      • De convivio, p. 267
      • Item versus in convivio factus, p. 267-268
      • Item de munere suo, p. 268
      • Ad easdem de itinere suo, p. 268-269
      • Item aliud, p. 269-270
    • APPENDIX CARMINUM:
      • De excidio Thoringiae, p. 271-275
      • Ad Iustinum et Sophiam Augustos, p. 275-278
      • Ad Artachin, p. 278-279
      • Versus ad Sigimundum, p. 279
      • De Childeberetho rege, p. 279-280
      • De Brunichilde regina, p. 280
      • Ad Agiulfum, p. 280-281
      • Epitaphium Nectarii, p. 281
      • Versus pro pomis directis, p. 281-282
      • Item aliud, p. 282
      • Item aliud, p. 282-283
      • Item aliud, p. 283
      • Item aliud, p. 283
      • Item aliud, p. 284
      • Item aliud, p. 284
      • Item aliud, p. 284
      • Item aliud, p. 285
      • Item aliud, p. 285
      • Item aliud, p. 285
      • Item aliud, p. 286
      • Item aliud, p. 286
      • Item aliud, p. 286-287
      • Item aliud, p. 287-288
      • Item aliud, p. 288
      • Item aliud, p. 288
      • Item aliud, p. 288
      • Item aliud, p. 289
      • Item aliud, p. 289
      • Item aliud, p. 289-290
      • Item aliud, p. 290
      • Item aliud, p. 290-291
      • XXXII, p. 291
      • XXXIII, p. 291
      • De Magnerico Treverensi episcopo, p. 291-292
    • VITA S. MARTINI, p. 293-370
    • CARMINUM SPURIORUM APPENDIX:
      • In laudem sanctae Mariae, p. 371-380
      • II, p. 381
      • De S. Martiali, p. 382
      • IV, p. 382-383
      • O redemptor sume carmen temet concinentium, p. 383
      • VI, p. 383-384
      • VII, p. 384
      • VIII, p. 385
      • IX, p. 385
      • X, p. 386
      • XI, p. 386
  • Venanti Honori Clementiani Fortunati opera pedestria, éd. B. Krusch, Berlin, 1885, (MGH, AA, IV). [dMGH]
    • VITAE SANCTORUM:
      • Vita Sancti Hilarii, p. 1-7
      • Liber de virtutibus sancti Hilarii, p. 7-11
      • Vita sancti Germani, p. 11-27
      • Vita sancti Albini, p. 27-33
      • Vita sancti Paterni, p. 33-37
      • Vita sanctae Radegundis, p. 38-49
      • Vita sancti Marcelli, p. 49-54
    • OPUSCULA VENANTIO FORTUNATO MALE ATTRIBUTA:
      • Vita sancti Amantii, p. 55-64
      • Vita sancti Remedii, p. 64-67
      • Vita sancti Medardi, p. 67-73
      • Vita sancti Leobini, p. 73-82
      • Prologus Gregorii et Capitula, p. 82-84
      • Vita beati Maurilii, p. 84-101
      • Passio Sanctorum Martyrum Dionisii, Rustici et Eleutherii, p. 101-105
      • Symbolum Athanasianum, p. 105-106
      • Expositio fidei catholicae fortunati, p. 106-110
  • Venantius Fortunatus, Personal and Political Poems, translated with notes and introduction by Judith George, Liverpool, Liverpool University Press (Translated Texts for Historians, 23), 1995, xxv + 156 p. [IA]
  • Venance Fortunat, Poèmes. Tome I: Livres I-IV. Traduction Marc Reydellet, Paris, Les Belles Lettres, (Collection des universités de France. Série latine – Collection Budé), 1994, 370 p.
  • Venance Fortunat, Poèmes. Tome II: Livres V-VIII. Traduction Marc Reydellet, Paris, Les Belles Lettres, (Collection des universités de France. Série latine – Collection Budé), 1998, 396 p.
  • Venance Fortunat, Poèmes. Tome III: Livres IX-XI. Appendice – In laudem sanctae Mariae. Traduction Marc Reydellet, Paris, Les Belles Lettres, (Collection des universités de France. Série latine – Collection Budé), 2004, 400 p.
Généralités
  • Bastiaensen, Anton, « La poésie de Venance Fortunat: observations à propos d'une nouvelle édition », Mnemosyne, 49:2, 1996, p. 168-181.
  • Bishop, Chris, « Ausonius, Fortunatus, and the ruins of the Moselle », Memories of Utopia: The Revision of Histories and Landscapes in Late Antiquity, éd. Brownen Neil et Kosta Simic, London et New York, Routledge, Taylor and Francis Group (Routledge Monographs in Classical Studies), 2020, p. 189-203. DOI du recueil: 10.4324/9780429448508
  • Brennan, Brian, « The image of the Frankish kings in the poetry of Venantius Fortunatus », Journal of Medieval History, 10, 1984, p. 1-11.
  • Brennan, Brian, « The career of Venantius Fortunatus », Traditio, 41, 1985, p. 49-78.
  • Brennan, Brian, « Venantius Fortunatus: Byzantine agent? », Byzantion, 65:1, 1995, p. 7-16.
  • Coates, Simon, « Venantius Fortunatus and the image of episcopal authority in late antique and early Merovingian Gaul », The English Historical Review, 115, n° 464, 2000, p. 1109-1137.
  • Delbey, Evrard, Venance Fortunat ou l'enchantement du monde, Rennes, Presses universitaires de Rennes, 2009.
  • Della Corte, Francesco, « Venanzio Fortunato, il poeta dei fiumi », Venanzio Fortunato Venanzio Fortunato tra Italia e Francia, Trevisa, Zoppelli, 1993, p. 137-147.
  • De Nie, Giselle, « The poet as visionary: Venantius Fortunatus's "new mantle" for Saint Martin », Cassiodorus, 3, 1997, p. 49-83.
  • Dreves, Guido Maria, Hymnologische Studien zu Venantius Fortunatus und Rabanus Maurus, München, Verlag der J. J. Lentner'schen Buchhandlung (Veröffentlichungen aus dem Kirchenhistorischen Seminar München. III. Reihe, 3), 1908, [iv] + 136 p. [GB] [IA: ex. 1, ex. 2]
  • Fontaine, Jacques, « Hagiographie et politique de Sulpice Sévère à Venance Fortunat », Revue d'histoire de l'Église de France, 62, 1975, p. 113-140.
  • George, Judith, « Variations on themes of consolation in the poetry of Venantius Fortunatus », Eranos, 86, 1988, p. 53-66.
  • George, Judith, Venantius Fortunatus. A Poet in Merovingian Gaul, Oxford, Oxford University Press, 1992.
  • George, Judith, « Venantius Fortunatus: panegyric in merovingian Gaul », The Propaganda of Power: the Rôle of Panegyric in Late Antiquity, éd. Mary Whitby, Leiden, Brill, 1998, p. 225-246.
  • Guillaume-Coirier, Germaine, « À propos du décor végétal d'un repas: réalité, culture et spiritualité chez Fortunat (Carm. XI, 11) », Revue de philologie, 74:1-2, 2000, p. 115-122.
  • Herbert de la Portbarré-Viard, Gaëlle, « La thématique du voyage et la figure du poète-voyageur dans l'œuvre de Venance Fortunat: entre rhétorique, poétique et construction de soi », Antiquité tardive, 24, 2017, p. 219-230.
  • Hess, Hendrik, Das Selbstverständnis der gallo-römischen Oberschicht: Übergang, Hybridität und Latenz im historischen Diskursraum von Sidonius Apollinaris bis Gregor von Tours, Berlin, de Gruyter (Ergänzungsbände zum Reallexikon der germanischen Altertumskunde, 111), 2019, viii + 232 p.
  • Judic, Bruno, « L'itinéraire martinien de Venance Fortunat », Sur les chemins du patrimoine immatériel, saint Martin symbole du partage, colloque de Zagreb, Croatie, Octobre 2013. [www]
  • Koebner, Richard, Venantius Fortunatus, seine Persönlichkeit und seine Stellung in der geistigen Kultur des Merowinger-Reiches, Leipzig et Berlin, Teubner (Beiträge zur Kulturgeschichte des Mittelalters und der Renaissance), 1915, [iii] + 148 p. [GB] [IA]
  • Labarre, Sylvie, « Le mot latin arca dans la poésie de Venance Fortunat (VIe s.): polysémie et image poétique », Latomus, 72:3, 2013, p. 781-790.
  • Labarre, Sylvie, « La poésie visuelle de Venance Fortunat (Poèmes I-IV) et les mosaïques de Ravenne », La littérature et les arts figurés de l'Antiquité à nos jours, Paris, Les Belles Lettres, 2001, p. 369-377.
  • Labarre, Sylvie, « Le poète latin Venance Fortunat (VIe s.) et l'affirmation d'une identité culturelle romaine et chrétienne au royaume des Francs », Faktoren der Identität, éd. Jutta Langenbacher-Liebgott et Dominique Avon, Bern, Peter Lang, 2012, p. 89-106. [www]
  • Labarre, Sylvie, « L'écriture du miracle dans la poésie élégiaque de Venance Fortunat (VIe siècle) », Miracles d'un autre genre. Récritures médiévales en dehors de l'hagiographie, éd. Olivier Biaggini et Bénédicte Milland-Bove, Madrid, Collection de la Casa de Velázquez, 2012, p. 191-206.
  • Langosch, Karl, « Komposition und Zahlensymbolik in der mittellateinischen Dichtung », Methoden in Wissenschaft und Kunst des Mittelalters, éd. Albert Zimmermann et Rudolf Hoffmann, Berlin, de Gruyter (Miscellanea Mediaevalia, 7), 1970, p. 106-151.
  • Meyer, Wilhelm, Der Gelegenheitsdichter Venantius Fortunatus, Berlin, Weidmannsche Buchhandlung (Abhandlungen der Königlichen Gesellschaft der Wissenschaften zu Göttingen. Philologisch-historische Klasse. Neue Folge, 4:5), 1901, 140 p. [GB] [IA]
  • Pietri, Luce, « Venance Fortunat et ses commanditaires: un poète italien dans la société gallo-franque », Committenti e produzione artistico-letteraria nell'alto Medioevo Occidentale, Settimane di studio del Centro italiano di studi sull'Alto Medioevo XXXIX, Spoleto, 1992, p. 729-758.
  • Pietri, Luce, « Autobiographie d'un poète chrétien: Venance Fortunat, un émigré en terre d'exil ou un immigré parfaitement intégré? », Camenae, 11, 2012, p. 1-12.
  • Piredda, Anna Maria, « La figura femminile nella poesia di Venanzio Fortunato », Sandalion, 20, 1997, p. 141-153.
  • Pricoco, Salvatore, « Gli scritti in prosa di Venanzio Fortunato », Atti del convegno internazionale di studi Venanzio Fortunato tra Italia e Francia, Trevisa, Zopelli, 1993, p. 175-193.
  • Reydellet, Marc, « Venance Fortunat et l'esthétique du style », Haut Moyen Âge. Culture, éducation et société. Études offertes à Pierre Riché, La Garenne-Colombes, 1990, p. 69-77.
  • Roberts, Michael, « The description of landscape in the poetry of Venantius Fortunatus: the Moselle poems », Traditio, 49, 1994, p. 1-22.
  • Roberts, Michael, « Venantius Fortunatus and the uses of travel in late Latin poetry », Lateinische Poesie der Spätantike. Internationale Tagung in Castelen bei Augst, 11-13 Oktober 2007, éd. Henriette Harich Schwarzbauer et Petra Schierl, Basel, Schwabe, 2009, p. 293-306.
  • Roberts, Michael, The Humblest Sparrow: The Poetry of Venantius Fortunatus, Ann Arbor, University of Michigan Press, 2009.
  • Sandoz, Laure Chappuis, « "Ci-gît la gracieuse Vilithute…" Construction sociale et religieuse de la femme dans les épitaphes de Venance Fortunat (carm. 4) », Lateinische Poesie der Spätantike. Internationale Tagung in Castelen bei Augst (11-13 Oktober 2007), éd. H. Harich_Schwarbauer et P. Schierl, Basel, 2009, p. 267-291.
  • Šašel, Jaroslav, « Il viaggio di Venanzio Fortunato e la sua attività in ordine alla politica bizantina », Antichità altoa-driatiche, 19, 1981, p. 359-375.
  • Szövérffy, J., « À la source de l'humanisme chrétien médiéval, romanus et barbarus chez Venance Fortunat », Ævum, 45, 1971, p. 77-86.
  • Tardi, D., Fortunat. Étude sur un dernier représentant de la poésie latine dans la Gaule mérovingienne, Paris, Boivin, 1927, xvi + 288 p. [GB] [IA]
  • Wheaton, Benjamin, Venantius Fortunatus and Gallic Christianity: Theology in the Writings of an Italian Émigré in Merovingian Gaul, Leiden et Boston, Brill (Brill's Series on the Early Middle ages, 29), 2022, x + 293 p.
Répertoires bibliographiques
  • Bibliotheca hagiographica latina antiquae et mediae aetatis ediderunt socii Bollandiani, Bruxelles, s. n., 1898-1901, 3 t., xxxv + 1387 p. (ici t. 1, p. 517-518, nos 3468) [GB: t. 1, t. 2, t. 3] [IA: t. 1, t. 2, t. 3]
Permalien: https://arlima.net/no/3911


Voir aussi:
> Wikidata: Q44934
> Jonas: intervenant/2685
Creative Commons License
Cette notice est mise à disposition en vertu d'un contrat Creative Commons.
Rédaction: Jeanne Cécile
Dernière mise à jour: 24 février 2024

Signaler une erreur ou une omission:

Courriel  Courriel

Mastodon    Facebook    Twitter